Agencja Informacyjna: Ustawa o ochronie sygnalistów pilna, ale potrzebna rozwaga – Instytut Biznesu przedstawił opinię swoich ekspertów na temat projektu ustawy o ochronie sygnalistów.
Spis treści
Ustawa o ochronie sygnalistów to nowe, niezaplanowane obciążenia dla przedsiębiorców
„Ustawa o ochronie sygnalistów to nowe, niezaplanowane obciążenia dla przedsiębiorców.” – Uważa Hanna Myjak – Ekspert Instytutu Biznesu tematyki antykorupcyjnej. – „Oznacza to wzrost kosztów prowadzenia działalności. Nie dostosowanie się do nowych przepisów oznacza zarówno grzywny jak i ograniczenia wolności dla przedsiębiorców.” – Wyjaśnia Hanna Myjak – Ekspert Instytutu Biznesu tematyki antykorupcyjnej. Ustawa o ochronie sygnalistów jest potrzebna, ponieważ takie wymogi na Polskę, nakłada Unia Europejska. Jednak przy wdrażaniu dyrektywy potrzebna jest wyobraźnia.
8 projekt ustawy o ochronie sygnalistów
2 kwietnia 2024 r. Rada Ministrów Rzeczpospolitej Polskiej przyjęła kolejny projekt ustawy o ochronie sygnalistów, przygotowany przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. – „To bardzo spóźniona reakcja na dostosowanie polskich przepisów do prawodawstwa Unii Europejskiej.” – Uważa Hanna Myjak – Ekspert Instytutu Biznesu tematyki antykorupcyjnej. Projekt ustawy o ochronie sygnalistów zakłada ochronę osób zgłaszających naruszenie prawa w kontekście związanym z pracą. Mimo, że jest to już ósmy projekt ustawy nadal budzi zastrzeżenia.
23 października 2019 r. została wprowadzona Dyrektywa 2019/1937 Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii Europejskiej. Na jej implementację państwa członkowskie Wspólnoty miały ponad 2 lata. Mimo, że minęły już ponad 4 lata od przyjęcia dyrektywy 2019/1937, Polska nie wdrożyła postanowień tego dokumentu, do swojego porządku Prawnego, chociaż termin na to upłynął 17 grudnia 2021 r. Z tego powodu 15 lutego 2023 r. Komisja Europejska skierowała do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej skargę na Polskę w tej sprawie. Teraz za nie wdrożenie dyrektywy 2019/1937 Polsce grożą kary w postaci nowych sankcji finansowych.
Co zawiera dyrektywa Parlamentu Europejskiego 2019/1937?
W dyrektywie Parlamentu Europejskiego 2019/1937 ustanowiono zasady i procedury dotyczące ochrony tzw. „sygnalistów”, czyli osób, które zgłaszają informacje, uzyskane w kontekście związanym z pracą. Zakresem objęte są następujące zgłoszenia:
- naruszenia przepisów w następujących dziedzinach:
- zamówienia publiczne,
- usługi, produkty i rynki finansowe,
- zapobieganie praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu,
- bezpieczeństwo produktów i ich zgodność z wymogami,
- bezpieczeństwo transportu w sektorze kolejowym, drogowym, morskim i żeglugi śródlądowej,
- ochrona środowiska, począwszy od gospodarowania odpadami aż po chemikalia,
- ochrona radiologiczna i bezpieczeństwo jądrowe,
- bezpieczeństwo żywności i pasz,
- zdrowie i dobrostan zwierząt,
- zdrowie publiczne, w tym prawa pacjentów i kontrola wyrobów tytoniowych,
- ochrona konsumentów,
- ochrona prywatności i danych osobowych,
- bezpieczeństwo sieci i systemów teleinformatycznych,
- naruszenia mające wpływ na interesy finansowe Unii Europejskiej,
- naruszenia dotyczące rynku wewnętrznego, w tym naruszenia unijnych zasad konkurencji i pomocy państwa oraz naruszenia krajowych przepisów, regulujących opodatkowanie osób prawnych.
Rzecznik Praw Obywatelskich i jego uwagi do projektu ustawy o ochronie sygnalistów
Zastrzeżenia do projektu ustawy o sygnalistach ma nawet Rzecznik Praw Obywatelskich, który ma być organem realizującym postawienia tego dokumentu. Szacuje się, że urząd na realizacje będzie potrzebował około 4.000.000 zł. W budżecie RPO na 2024 r. nie przewidziano takich środków na takie zadania. Rzecznik Praw Obywatelskich krytycznie ocenia miesięczne „vacatio legis” oraz brak przepisów, odraczających wykonywanie kompetencji, w zakresie przyjmowania zgłoszeń zewnętrznych. W konkluzji urząd uważa, że z powyższego powodu nie możliwe będzie dostosowanie organizacji Biura RPO do nowych zadań.
Co zawiera projekt ustawy o ochronie sygnalistów?
Projekt ustawy o ochronie sygnalistów z 26 lutego 2024 r. uznaje, że naruszeniem prawa jest działanie lub zaniechanie niezgodne z prawem lub mające na celu obejście prawa dotyczące: wolności i praw człowieka i obywatela; korupcji; handlu ludźmi; prawa pracy; zamówień publicznych; usług, produktów i rynków finansowych; przeciwdziałania praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu; bezpieczeństwa produktów i ich zgodności z wymogami; bezpieczeństwa transportu; ochrony środowiska; ochrony radiologicznej i bezpieczeństwa jądrowego; bezpieczeństwa żywności i pasz; zdrowia i dobrostanu zwierząt; zdrowia publicznego; ochrony konsumentów; ochrony prywatności i danych osobowych; bezpieczeństwa sieci i systemów teleinformatycznych; interesów finansowych Skarbu Państwa Rzeczypospolitej Polskiej, jednostki samorządu terytorialnego oraz Unii Europejskiej; rynku wewnętrznego Unii Europejskiej, w tym publicznoprawnych zasad konkurencji i pomocy państwa oraz opodatkowania osób prawnych. Jak widać to bardzo szeroki zakres.
Zgodnie z obecnym projektem ustawy o ochronie sygnalistów, przedsiębiorstwa mają obowiązek, w 3 miesiące, wdrożyć zapisy ustawy od momentu jej uchwalenia (w części przepisów jest to 6 miesięcy). Zdaniem ekspertów Instytutu Biznesu jest to zbyt krótki okres, biorąc pod uwagę, że planowana ustawa o ochronie sygnalistów dotyczy zupełnie nowej materia, z którą wiążą się nowe, kosztowne i niezaplanowane przez przedsiębiorstwa obciążenia.
Jakie maja być efekty przyjęcia ustawy o ochronie sygnalistów?
Ocenia się, ze wprowadzenie rozbudowanego mechanizmu ochrony sygnalistów powinno się przyczynić do poprawy warunków pracy 40 proc. pracowników wchodzących w skład siły roboczej, którzy nie są obecnie chronieni przed odwetem, oraz zwiększenia poziomu ochrony niemal 20 proc. pracowników wchodzących w skład tej siły roboczej.
Ważnym efektem ma być zwiększenie integralność i przejrzystość sektora prywatnego i publicznego oraz przyczynienie się do zapewnienia uczciwej konkurencji i równych szans na jednolitym rynku. Dla polskich przedsiębiorstw kooperujących z partnerami z Unii Europejskiej ustawa o ochronie sygnalistów jest również ważna z tego powodu, że partnerzy oczekują od polskich podmiotów przestrzegania przepisów, które obowiązują we wszystkich państwach Wspólnoty.
Instytut Biznesu zgłasza uwagi do ustawy o ochronie sygnalistów
„Instytut Biznesu stoi na stanowisku, że rządowy projekt ustawy o ochronie sygnalistów, wymaga wydłużenia „vacatio legis” tak aby organizacje, których dotyczy nowe prawo miały racjonalny czas aby się dostosować do nowych obowiązków. Zwłaszcza, że projekt ustawy o ochronie sygnalistów przewiduje są sankcje, zarówno grzywny jak i ograniczenia wolności. Z tych powodów konieczne jest zarówno szybkie jak i rozważne działanie.” – Twierdzi Hanna Myjak – Ekspert Instytutu Biznesu tematyki antykorupcyjnej.
Kim jest Hanna Myjak?
Hanna Myjak – ekspert Instytutu Biznesu tematyki antykorupcyjnej. Ukończyła studia na Wydziale Ekonomiki Rolnictwa Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie oraz studia podyplomowe w zakresie rachunkowości w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Ponadto zdała egzamin przed Komisją Państwową Ministerstwa Skarbu dla kandydatów na członków rad nadzorczych spółek Skarbu Państwa.
Hanna Myjak rozpoczęła karierę zawodową jako naczelnik w Departamencie Finansowania Sfery Budżetowej w Ministerstwie Finansów. Później pracowała jako zastępca dyrektora Zespołu Księgowości w Agencji Nieruchomości Rolnych. Następnie została wiceprezesem Agencji Nieruchomości Rolnych i członkiem zarządu Polskiej Agencji Prasowej.
W 2018 roku Hanna Myjak związała się z głównym Głównym Inspektoratem Farmaceutycznym, gdzie pełniła m. in. funkcję Dyrektora Generalnego. Ostatnio pracowała w Krajowym Ośrodkiem Wsparcia Rolnictwa. Hanna Myjak jest też od 2009 roku członkiem zarządu wspólnoty mieszkaniowej, a od 2017 roku członek kapituły konkursu Rolnik Farmer Roku.
Instytut Biznesu FAQ
Kiedy powstał Instytut Biznesu?
Instytut Biznesu (angielska nazwa: Business Institute) – został założony z inicjatywy przedsiębiorców w 20211 r., w wyniku zidentyfikowanej potrzeby wspierania działalności gospodarczej. Kontakt z Instytutem Biznesu można nawiązać za pomocą strony www.instytutbiznesu.com.pl
Czym zajmuje się Instytut Biznesu?
Instytut Biznesu zajmuje się doradztwem m. in. w zakresie: zwiększania wydajności i efektywności, poszukiwania kapitału (inwestorzy branżowi i instytucjonalni), wprowadzania podmiotów na giełdę, przekształceń własnościowych, odzyskiwania należności, restrukturyzacji i upadłości. Przygotowuje raporty, analizy, raporty i wywiady gospodarcze. Zajmuje się kojarzeniem partnerów biznesowych zarówno w Polsce, jak i za granicą a także inspirowaniem i rozwijaniem działalności gospodarczej. Jest to możliwe dzięki stałej współpracy ze specjalistami posiadającymi praktyczną wiedzę, z wielu dziedzin, związanych z biznesem.
Jakie są założenia i cele, które realizuje Instytut Biznesu?
Instytut Biznesu jest to organizacja założona przez przedsiębiorców dla przedsiębiorców. Misją jest wspieranie przedsiębiorców w prowadzonej przez nich działalności. Jest to szczególnie ważne w często i gwałtownie zmieniających się regulacjach prawnych w Polsce.
Gdzie działa Instytut Biznesu?
Instytut Biznesu to organizacja działająca głównie w Polsce. Ponadto posiada także swoich przedstawicieli w Irlandii, Zjednoczonym Królestwie Wielkiej Brytanii i na Ukrainie. Realizował także projekty w Republice Federalnej Niemiec, Królestwie Hiszpanii i na Węgrzech.
Jakie sprawy podejmują eksperci Instytut Biznesu?
Instytut Biznesu publikuje publiczne stanowiska w obszarach związanych z rozwojem przedsiębiorczości, wzrostem gospodarczym Polski, w kwestiach społecznych, w tym dotyczących ubezpieczeń społecznych, rynku i prawa pracy. W tym celu organizuje konferencje i debaty. Współuczestniczy w ważnych kongresach takich jak: Welconomy Forum in Toruń, Wizja Rozwoju w Gdyni, Polska Moc Biznesu ESG, Międzynarodowy Szczyt Klimatyczny Togetair, czy Kongres ESG.
Kto kieruje pracami Instytutu Biznesu?
Na czele Instytutu Biznesu stoi Rada Dyrektorów, której pracami kieruje Prezydium. Dodatkowo istnieje Rada Naukowa. Organizacja skupia menadżerów, ekspertów i doświadczonych specjalistów, którzy potrafią zapewnić wsparcie, z zakresu zarządzania, marketingu, kapitału ludzkiego, zwiększania wydajności i rentowności istniejących przedsięwzięć, prawa (gospodarczego, kodeksu spółek handlowych, ustaw: restrukturyzacyjnych, upadłościowych, naprawczych, podatkowych itd.)
Czy Instytut Biznesu jest organizacją niezależną?
Instytut Biznesu jest niezależny od instytucji politycznych, a poglądy jego uczestników odzwierciedlają ich indywidualne zdanie. Zapoczątkowała działalność startup’u platforma edukacyjna Akademia Zarządzania i Rozwoju (www.azir.edu.pl).
Czym jest nagroda Ambasador Instytutu Biznesu?
Instytut Biznesu od 2017 roku wręcza prestiżowe i cenione nagrody Ambasador Instytutu Biznesu. W ten sposób organizacja zwraca uwagę na różne aspekty gospodarki i na podmioty, które mają znaczenie dla rozwoju rynku, branż, przedsiębiorstw. Doceniana jest przede wszystkim przedsiębiorczość, kształcenie, innowacje i prace naukowców.
Co to jest Certyfikat Jakości Instytutu Biznesu?
Od 2021 roku Instytut Biznesu przyznaje również ważne Certyfikaty Jakości Instytutu Biznesu. Celem jest wyróżnianie produktów i usług, o sprawdzonej, wysokiej jakości, ciekawych rozwiązań, w różnych branżach i dziedzinach gospodarki, a także podkreślenie ich zalet i wyjątkowości.
Dziękujemy, że przeczytałaś/eś nasz artykuł do końca. Zapraszamy do lektury innych publikacji. Agencja Informacyjna.
AI, Gospodarka, /DEC, InstytutBiznesu.com.pl/ 25.04.2024