Instytut Biznesu opublikował dokument „Stan i perspektywy rozwoju polskiej kolei”. Autorzy piszą w nim wyzwaniach stojących przed polską koleją. Są to gigantyczne inwestycje w ramach tzw. sieci TEN-T, w tym projekty szynowe tj. Rail Baltica, linia kolejowa E59 czy Rail-2 Sea. Realizacja tych przedsięwzięć wymaga olbrzymich pieniędzy. Źródłem finansowania mogą być środki z funduszy unijnych na lata 2021–2027. Czy tak się stanie?
Publikację dokumentu „Stan i perspektywy rozwoju polskiej kolei” poprzedziła debata ekspertów, zorganizowana, w czwartek 3 grudnia 2020 r., przez Instytut Biznesu. Jej uczestnikami byli Juliusz Bolek – Przewodniczący Rady Dyrektorów Instytutu Biznesu, Dawid Piekarz – wiceprezes Instytutu Staszica oraz publicysta Jerzy Wysocki. Eksperci wyrazili zaniepokojenie dyskusją dotyczącą problemów partycypacji przez Polskę ze środków Unii Europejskiej. Uczestnicy debaty wskazywali także na ostatnie doniesienia na temat przewlekłości prac przy budowie Centralnego Portu Komunikacyjnego, w tym Programu Kolejowego CPK (tzw. „szprych” prowadzących z różnych regionów Polski do Warszawy i CPK).
Branża kolejowa oraz eksperci rynkowi zgadzają się, że obecna sytuacja związana z pandemią koronawirusa SARS–CoV–2 oraz spowolnienie gospodarcze powinny być impulsem do rozwoju inwestycji infrastrukturalnych. W tym należy upatrywać impulsu, który jest w stanie pobudzić gospodarkę i zapobiec wzrostom bezrobocia. „Dalszy los inwestycji infrastrukturalnych i stopień wykorzystania wsparcia zewnętrznego zależy m. in. od szybkości rozstrzyganych przetargów i tempa realizacji procedur z nimi związanych oraz wsparcia bankowego dla zapewnienia finansowania działalności. Brak nowych zleceń i przetargów w obszarze infrastruktury transportowej, w tym i kolejowej może mieć znaczny negatywny wpływ na rynek pracy w wielu sektorach, zmuszając pracodawców do redukcji zatrudnienia i obniżki wynagrodzeń” – czytamy w raporcie „Stan i perspektywy rozwoju polskiej kolei” przygotowanym przez Instytut Biznesu.
Projekty infrastrukturalne opierają się głównie na unijnych funduszach, wokół których ostatnio toczy się spór. W poprzedniej perspektywie budżetowej na lata 2014-2020 Unia Europejska przeznaczyła dla Polski 82.500.000.000 euro. W nowej perspektywie Polska ma szansę być największym beneficjentem polityki spójności w Unii Europejskiej, otrzymując 66.800.000.000 euro. „To rekordowa wysokość wsparcia i prawdopodobnie ostatnia taka dla Polski” – Oceniają autorzy raportu „Stan i perspektywy rozwoju polskiej kolei” ogłoszonego przez Instytut Biznesu. Ponadto, do tego można doliczyć także ponad 776.000.000.000 zł z tzw. Funduszu Odbudowy, uruchomionego przez Unię Europejską, w ramach łagodzenia skutków pandemii koronawirusa SARS–CoV–2. Aktualna sytuacja na arenie politycznej jest mało optymistyczna. W przypadku braku porozumienia jest ryzyko, że Polska stracić w 2021 r. nawet połowę należnych jej funduszy z polityki spójności.
Pozyskanie tych pieniędzy z Unii Europejskiej jest dla wielu przedsiębiorców z branży infrastrukturalnej ogromnie istotne. Brak lub ograniczanie finansowania, oznacza zastopowanie inwestycji, spadek lub brak zamówień na materiały i wyroby, a w konsekwencji zahamowanie lub przerwanie produkcji przez przedsiębiorstwa, pracujące na rzecz tych inwestycji.
Pogarszające się nastroje w gospodarce potęgują także duże przesunięcia terminów ogłaszania i rozstrzygania przetargów. Co z kolei, w przypadku braku nowych zleceń i przetargów, może się wiązać z krytyczną sytuacją na rynku pracy – pracodawcy, tnąc koszty będą zmuszani do redukcji zatrudnienia i obniżania pensji, zwracają uwagę eksperci.
Tymczasem, to właśnie od stanu realizacji inwestycji infrastrukturalnych zależeć będzie, jak szybko Polsce uda się wyjść z kryzysu gospodarczego. – „W dobie spowolnienia gospodarczego, państwo powinno stymulować rozwój gospodarki przez inwestycje w projekty infrastrukturalne, dając impuls kolejnym sektorom i branżom. Instytucje państwowe odgrywają kluczową rolę na poziomie planowania i komunikacji o nowych inwestycjach w infrastrukturze drogowej i kolejowej.” – Wskazują autorzy raportu „Stan i perspektywy rozwoju polskiej kolei” przygotowanym przez Instytut Biznesu.
Cały raport „Stan i perspektywy rozwoju polskiej kolei” przygotowany przez Instytut Biznesu jest dostępny pod linkiem:
http://instytutbiznesu.com.pl/wp-content/uploads/2020/12/RAPORT_KOLEJE-08.12.20.pdf
Agencja Informacyjna, Gospodarka /DEC/ 9.12.2020