W połowie czerwca 2021 zostanie ogłoszony nowy partner Polskiego Koncernu Naftowego Orlen, który przejmie część aktywów Grupy Lotos w ramach fuzji. Zainteresowanie współpracą wykazują podobno węgierski koncern MOL i saudyjski koncern Saudi Aramco. Potencjalne zagrożenia i szanse związane z tą fuzją stały się pretekstem do eksperckiej debaty Warsaw Enterprise Institute pt. „Współpraca energetyczna w ramach Trójmorza”.
W debacie pt. „Współpraca energetyczna w ramach Trójmorza” organizowanej Warsaw Enterprise Institute udział wzięli eksperci: Paweł Czerwiński – Doradca Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, Biuro Polityki Międzynarodowej, Marcin Roszkowski – prezes Instytutu Jagiellońskiego, Andrzej Krajewski – historyk, publicysta, Jakub Pawłowski – dziennikarz, analityk, Maciej Szozda – ekspert ds. rynku paliw oraz Jacek Ciborski – Ekspert Departamentu Fuzji i Przejęć Polskiego Koncernu Naftowego Orlen. Moderatorem dyskusji był Tomasz Wróblewski – Prezes Warsaw Enterprise Institute.
Tomasz Wróblewski – Prezes Warsaw Enterprise Institute zapytał Pawła Czerwińskiego – doradcę Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, Biuro Polityki Międzynarodowej o to czy ta transakcja ma znaczenie dla geopolityki i interesów państwa? Ekspert odparł, że oczywiście, ponieważ tak skonsolidowany podmiot, prócz znaczącej pozycji międzynarodowej, może również mieć znaczenie dla całej idei Trójmorza. Co w dłuższej perspektywie będzie ważne choćby w zakresie kupna surowców w tym gazu, ropy naftowej czy nawet wodoru.
Paweł Czerwiński – Doradca Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, Biuro Polityki Międzynarodowej zaznaczył również, że najważniejszym wyzwaniem jakie stoi przed nowym podmiotem jest zapewnienie Polsce i Państwom Trójmorza zwiększenia możliwości dywersyfikacji dostaw gazu, który może się okazać kluczowym punktem przechodzenia Europy od węgla na rzecz gospodarki nisko bądź zero emisyjnej.
– „Co w konsekwencji ułatwi tę transformację w kierunku bardziej zielonej energetyki, a tym samym wzmocni pozycję Polski w Unii Europejskiej dlatego, że nie jest tajemnicą, że tempo przechodzenia przez Polskę do gospodarki nisko i zero emisyjnej jest przedmiotem krytyki w Unii Europejskiej ze strony wielu wpływowych środowisk.” – Powiedział Paweł Czerwiński – Doradca Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, Biuro Polityki Międzynarodowej.
Andrzej Krajewski – historyk i publicysta uważa, że niezwykle istotne jest kto jest uczestnikiem polskiego rynku, albowiem każdy koncern naftowy bez względu na kraj pochodzenia jest powiązany z rządem państwa na terenie którego funkcjonuje.
„Rzeczą najbardziej istotną jest spojrzenie na to czy jest to państwo i rząd przychylny Polsce? Czy jest to ktoś kto będzie prowadził politykę, która jest w jakiś sposób zbieżna z polityką Polski, czy wręcz przeciwnie czy może jest to ktoś kto może stwarzać jakieś zagrożenie.” – Wyjaśniał Andrzej Krajewski – historyk i publicysta.
Według eksperta problematyczne wydają się również być odnawialne źródła energii, które działają w oparciu o słońce i wiatr a jeżeli ich nie będzie to coś musi je zastąpić.
– „Republika Federalna Niemiec wprowadza w to miejsce elektrownie gazowe, Republika Francuzka pozostają przy atomie, Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii rozbudowuje energetykę atomową. Tak czy siak to jest transformacja na wiele, wiele lat a obcięcie dostaw paliw płynnych w danym momencie spowoduje katastrofę.” – Ocenił Andrzej Krajewski – historyk i publicysta.
Jacek Ciborski – ekspert Departamentu Fuzji i Przejęć Polski Koncern Naftowy Orlen opowiedział o kryteriach jakie Spółka będzie brała pod uwagę dokonując oceny w kwestii nabycia aktywów Grupy Lotos.
– „Jednym z pierwotnych kryteriów oceny partnerów, które Polski Koncern Naftowy Orlen bierze pod uwagę jest kwestia związana właśnie z zapewnieniem bezpieczeństwa tej transakcji, bezpieczeństwa energetycznego Polski bardzo szeroko rozumianego ale rozumianego przede wszystkim jako dostawy paliw do gospodarki na uzasadnionych ekonomicznie warunkach – mam na myśli cenę.” – Zaznaczył Jacek Ciborski – Ekspert Departamentu Fuzji i Przejęć Polski Koncern Naftowy Orlen.
Dodał on również, że podmioty, które się nie dostosują i nie zapewnią stabilności funkcjonowania Grupy Lotos jako rafinerii procesingowej nie są brane pod uwagę. Dalszy etap oceny obejmuje oferty i wartości jakie z sobą wniosą. Brana pod uwagę będzie również wycena aktywów oraz ewentualne propozycje partnerów dotyczące ich wymiany. Na koniec Jacek Ciborski podkreślił, że najważniejsze jednak jest by „partner był stabilny, gwarantujący rozwój na rynku, by był to inwestor aktywny a nie pasywny, żeby utrzymać jak najlepsze utrzymanie konkurencji na rynku dla odbiorców produktów, musi być to też zaufany partner posiadający, jasną precyzyjną wizję rozwoju na przyszłość,” – Uważa Jacek Ciborski – Ekspert Departamentu Fuzji i Przejęć Polski Koncern Naftowy Orlen.
Maciej Szozda – ekspert ds. rynku paliw opowiedział o korzyściach i ewentualnych zagrożeniach jakie mogą się pojawić w ramach fuzji.
Ekspert pokusił się o ocenę koncernów takich jak SaudiAramco, MOL czy Circle K, które ponoć są zainteresowane fuzją. Z oceny Macieja Szozdy wynika, że Saudi Aramco może Polsce zaoferować co najwyżej ropę naftową i know how, ale większych korzyści z tego połączenia nie będzie. W przypadku zaś połączenia z Circle K, Polska otrzyma sieć stacji paliw, ale koncern ani nie zaangażuje się w produkcję ani nie wniesie potrzebnego „know-how”. Najkorzystniej w ocenie Macieja Szozdy wypada węgierski koncern MOL, który jest najbliższy potrzebom Polskiego Koncernu Naftowego Orlen.
– „W końcu Spólka mogłaby liczyć na jakikolwiek słop jeżeli chodzi o aktywa petrochemiczne choćby w Słowacji i oczywiście na stacje paliw, na terenie szczególnie Czech i Słowacji, które z punktu widzenia Polskiego Koncernu Naftowego Orlen są bardzo korzystne.” – Wyjaśniał Maciej Szozda – ekspert ds. rynku paliw.
Marcin Roszkowski – prezes Instytutu Jagiellońskiego stwierdził, że najważniejszym elementem całej fuzji jest wpuszczenie nowego podmiotu na polski rynek paliw, a nie bazy czy stacje benzynowe „do tej pory Polski Koncern Naftowy Orlen z Grupą Lotos miały taką łatwość przerzucania marży hurtowej, detalicznej jakby tworzyły rynek.
Teraz to się będzie powoli zmieniało. Tutaj będzie ważne wybranie takiego partnera, który da coś dodatkowego, bo pieniędzy jest dosyć dużo na rynku.” – Ocenił Marcin Roszkowski – prezes Instytutu Jagiellońskiego.
Jakub Pawłowski – dziennikarz, analityk odpowiedział na pytanie dotyczące zabezpieczenia się przed sytuacją kiedy nowy partner za bardzo zbliży się do Rosji.
Jak powiedział ekspert najważniejsze jest by być szeroko rozumianym i sprytnym. Jakub Pawłowski – dziennikarz i analityk podał tutaj jako przykład sytuację jaka spotkała węgierski MOL w 2007 roku. MOL nawiązał współpracę z austriacką spółką, która po przejęciu 21 proc. aktywów MOL’a odsprzedała je Rosji. Węgrzy widząc co się dzieje zmienili status by uchronić się przed kolejnymi takimi przejęciami, ale koniec końców przepychanka trwała 4 lata.
– „Tutaj to zależy od siły państw, dyplomacji i od wielu innych czynników. Natomiast jest to jakaś cenna lekcja na której powinniśmy się uczyć by podobne mechanizmy zastosować. Strona węgierska podkreślała, zresztą, że jest wstanie nam pomóc w przypadku takiej sytuacji.” – Zakończył Jakub Pawłowski – dziennikarz i analityk.
Cała debata Warsaw Enterprise Institute pt. “Współpraca energetyczna w ramach Trójmorza” dostepna jest pod adresem:
https://www.facebook.com/warsawenterprise/videos/229555478554620
