W artykule „Menedżerskie zdolności prezesa Obajtka” prof. Jan Czekaj z Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie przedstawił analizę wyników finansowych Orlenu. Do tego badania odniósł się dr Dawid Piekarz – Wiceprezes Instytutu Staszica.
Według prof. Jana Czekaja z Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie stwierdza m.in., że za zyskami Orlenu stoją spadki cen ropy a także utrzymanie cen sprzedaży na wysokim poziomie. Ekonomista w uproszczonej analizie wyników finansowych Polskiego Koncernu Naftowego Orlen za lata 2008-2020 wskazuje też na zasadnicze czynniki jakie stoją za tymi wynikami. Są to w głównej mierze spadki cen ropy a także utrzymanie cen sprzedaży na wysokim poziomie a nie umiejętne zarządzanie koncernem przez prezesa Daniela Obajtka.
Do tych tez postanowił odnieść się Dawid Piekarz – Wiceprezes Instytutu Staszica. Zwrócił on uwagę na dwa trendy jakie należałoby wziąć pod uwagę, pisząc o czynnikach mających wpływ na wyniki finansowe całego sektora naftowego.
„Pierwszy to przemysł rafineryjny jako rynek schyłkowy, schodzący; drugim zaś jest kwestia dziejącej się na naszych oczach transformacji energetycznej” – Wyjaśnia Dawid Piekarz – Wiceprezes Instytutu Staszica. W pierwszej kolejności skomentował on kwestię „taniej ropy”, którą podnosi wielokrotnie w analizie profesor Jan Czekaj z Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. Dawid Piekarz – Wiceprezes Instytutu Staszica tłumaczy, że za niską ceną ropy stoi zarówno powolne odejście od paliw kopalnych jak i towarzysząca mu nadpodaż produktów rafineryjnych. Ponadto jak zaznacza mimo deficytu w segmencie rafineryjnym Polski Koncern Naftowy Orlen zarobił blisko 3.400.000.000 złotych w 2020 roku co według założeń profesora Jana Czekaja miało być wynikiem wyłącznie sprzedaży detalicznej. Wiceprezes Instytutu Staszica uważa jednak, że na wynik ten prócz sprzedaży detalicznej wpływ ma także sprzedaż poza paliwowa. „Grupa Orlen prowadzi też sprzedaż hurtową kilkudziesięciu innych produktów i to właśnie rentowność tej sprzedaży w dużej mierze decyduje o wynikach spółki.” – Komentuje Dawid Piekarz – Wiceprezes Instytutu Staszica. Dodatnie wyniki finansowe Orlenu generowane są np. przez energetykę oraz petrochemię, dowodem na to jest fakt, że segment energetyczny miał w 2020 roku najwyższy udział w zysku operacyjnym EBITDA (ang. „earnings before interest, taxes, depreciation and amortization” – zysk przed odsetkami, podatkami i amortyzacją).
Wiceprezes Instytut Staszica odniósł się też do wpływu transformacji energetycznej na wyniki całego sektora rafineryjnego. Dawid Piekarz tłumaczy, że na koszty produktów nie ma wpływu jedynie koszt ropy naftowej ale również koszt praw do emisji CO2 (w roku 2017 było to ok. 5 euro/t a w roku 2021 ok. 40 euro/t.).
Dla Polskiego Koncernu Naftowego Orlen stanowi to ponad 1.200.000.000 złotych dodatkowych kosztów rocznie. Wiceprezes Instytutu Staszica chwali koncern Daniela Obajtka za decyzję o zmianie strategii Polskiego Koncernu Naftowego Orlen, który powoli przechodzi z przedsiębiorstwa naftowo-paliwowego na przedsiębiorstwo multienergetyczne co niewątpliwie ma wpływ na przychody i zyski koncernu.
„Transformacja jest kosztowna (konieczne są wysokie nakłady inwestycyjne), ale firmy z sektora O&G (z ang. oil and gas sector), które jej nie przejdą, na stałe stracą rentowność i przestaną istnieć. Polski Koncern Naftowy Orlen bardzo skutecznie się przed takim scenariuszem broni, a wręcz – rozwija.” – Twierdzi Dawid Piekarz – Wiceprezes Instytutu Staszica.
W swojej analizie profesor Jan Czekaj z Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie wskazuje również na spadek wartości akcji Polskiego Koncernu Naftowego Orlen:
„W okresie rządów prezesa Daniela Obajtka (od 6 lutego 2018 r. do marca 2021 r.) akcje Spółki straciły na wartości 36,55 procent co oznacza, że wartość przedsiębiorstwa spadła o 15.480.000.000 miliardów złotych, a wartość pakietu akcji należącego do Skarbu Państwa o 4.260.000.000 miliardów złotych” – Uważa ekspert. Odnosząc się do argumentów „obrońców Prezesa Obajtka” dotyczących wpływu bessy (długotrwały trend spadkowy cen papierów wartościowych lub towarów notowanych na giełdzie papierów wartościowych) na rynkach światowych porównał on wyniki giełdowe Polskiego Koncernu Naftowego Orlen z kilkoma światowymi giełdami – co jak zaznacza Dawid Piekarz – Wiceprezes Instytutu Staszica jest niemiarodajne.
dr Dawid Piekarz – Absolwent Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego, obecnie wiceprezes Instytutu Staszica.
Zajmuje się głównie problematyką bezpieczeństwa ekonomicznego i energetycznego. Były pracownik Polskiego Koncernu Naftowego Orlen, w którym odpowiadał za procesy akwizycyjne i projekty infrastrukturalne. Pracował też m.in w Ministerstwie Finansów oraz Polskich Kolejach Państwowych.