W Republice Uzbekistanu sprywatyzowany w całości sektor tekstylny dynamicznie zwiększa produkcję i wpływy z eksportu. Uzbekistan słynie z produkcji wysokiej jakości bawełny.
Branża tekstylna to jedna z głównych gałęzi uzbeckiej gospodarki i ważna dziedzina eksportu tego państwa. Republika Uzbekistanu jest szóstym co do wielkości producentem surowej bawełny na świecie. Jej uprawy zajmują w tym państwie powierzchnię 1,03 mln hektarów.
W przeszłości na plantacjach dochodziło do wyzysku pracowników i zatrudniania dzieci. W 2007 r. około 300 światowych przedsiębiorstw przystąpiło do bojkotu uzbeckiej bawełny, ze względu na zmuszanie dzieci, studentów, lekarzy, nauczycieli i ludzi innych zawodów do przymusowej pracy przy zbiorach bawełny. Bojkot uzbeckiego surowca zapoczątkował działania uzbeckich władz na rzecz zaprzestania pracy przymusowej w tym sektorze.
W 2017 r. eksport surowej bawełny z Republiki Uzbekistanu został zabroniony i rozpoczął się proces przestawiania całej branży z eksportu surowca na produkcję finalnych wyrobów tekstylnych. Rok później uruchomiono program prywatyzacji tego sektora. W 2 lata sprywatyzowano całą branżę tekstylną, sprzedając ją ponad 100 prywatnym przedsiębiorstwom. Zainicjowano tworzenie tzw. klastrów tekstylnych (o strukturze holdingu), czyli zespołów firm w obrębie jednej grupy właścicielskiej realizujących cały cykl przerobu bawełny, od jej uprawy na plantacjach, przez produkcję przędzy, wytwarzanie tkanin, aż po szycie konfekcji. Celem ich działalności jest maksymalizacja zysku. Obecnie działają już 134 tego typu klastry.
Reformy w sferze przemysłu tekstylnego należą do najbardziej spektakularnych w całej uzbeckiej gospodarce. W ciągu kilku lat produkcja włókiennicza znacząco wzrosła, a zyski z jej eksportu przekroczyły wpływy ze sprzedaży surowej bawełny. Obecnie przemysł tekstylny rozkwita i dynamicznie rozwija się eksport. – „W 2020 r. wartość produkcji przemysłu włókienniczo-odzieżowego Republiki Uzbekistanu wynosiła 4.500.00.000 USD, w 2021 r. wzrosła ona do 6.000.000.000 USD, a w 2022 osiągnęła poziom 7.100.000.000 USD.” – Wylicza Ilkhom Khaydarov – Prezydent Stowarzyszenia Przemysłu Włókienniczego i Odzieżowego Uztekstilprom. – „Eksport branży tekstylnej w 2018 r. wart był 1.300.000.000 USD, w 2020 r. – 1.900.000.000 USD, a w 2022 r. – już 3.200.000.000 USD.” – Zwraca uwagę Ilkhom Khaydarov – Prezydent Stowarzyszenia Przemysłu Włókienniczego i Odzieżowego Uztekstilprom.
W miarę wprowadzanych reform w branży włókienniczej kolejne państwa znoszą zakaz importu tych wyrobów z Republiki Uzbekistanu. Jeśli w 2016 r. uzbeckie tekstylia sprzedawano do 43 państw, to obecnie wyroby te trafiają już do ponad 74 państw. W marcu 2022 r. koalicja Cotton Campaign ogłosiła zakończenie globalnego bojkotu uzbeckiej bawełny. Władze Republiki Uzbekistanu są przekonane, że zaprzestanie zatrudniania dzieci, przestrzeganie praw pracowniczych i produkcja zgodna z zasadami zrównoważonego rozwoju przyciągnie do uzbeckiego przemysłu tekstylnego globalne marki takie jak Nike i Adidas. Rozmowy w tej sprawie są już prowadzone. Dzięki temu w Republice Uzbekistanu powstaną nowe miejsca pracy dla milionów ludzi, wypromowane zostaną międzynarodowe standardy w dziedzinie rolnictwa i zwiększy się eksport wyrobów włókienniczych. W państwie tym działa już 200 międzynarodowych przedsiębiorstw tekstylnych m.in. ze Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii, Szwajcarii, Królestwa Niderlandów, Chińskiej Republiki Ludowej, Republiki Austrii, Republiki Łotwy, Zjednoczonych Emiratów Arabskich, Królestwa Arabii Saudyjskiej i Rzeczpospolitej Polskiej.
„Głównymi rynkami zbytu uzbeckich tekstyliów są kraje Wspólnoty Niepodległych Państw – 52 proc. eksportu, południowa i wschodnia Azja – 23 proc. oraz Europa i Turcja – 21 proc.” – Wyjaśnia Ilkhom Khaydarov – Prezydent Stowarzyszenia Przemysłu Włókienniczego i Odzieżowego Uztekstilprom. Ostatnio w coraz większym stopniu uzbeckie wyroby włókiennicze trafiają na rynek Europy Zachodniej. Unia Europejska przyznała im specjalny status, który umożliwia eksport na jej obszar bez kontyngentów i ceł. Obecnie największym europejskim importerem tych wyrobów jest Rzeczpospolita Polska.
„W 2021 r. Polska kupiła 46 proc. całego uzbeckiego eksport tekstyliów do państw Unia Europejska za około 67.500.000 dolarów. Pod koniec 2022 r. wskaźnik ten osiągnął poziom 52 proc.” – Twierdzi Bakhrom Babayev – Ambasador Republiki Uzbekistanu w Polsce.