Agencja Informacyjna: Niemiecka polityka fiskalna odczuje poważne skutki orzeczenia Federalny Trybunał Konstytucyjny w Niemczech. Konsekwencje orzeczenia Trybunału analizują eksperci z Allianz Trade.
Spis treści
Trybunał Konstytucyjny a niemiecka polityka fiskalna
Federalny Trybunał Konstytucyjny orzekł, że przekazanie 60 mld euro na fundusz klimatyczny i transformacyjny (KTF) było niezgodne z konstytucją. To wydarzenie ma głębokie implikacje dla niemieckiego rządu i jego zdolności do finansowania kluczowych inicjatyw.
„Niemiecki rząd omijał hamulec zadłużenia, w szczególności w celu sfinansowania programu walki ze zmianami klimatu. Jednak 15 listopada Federalny Trybunał Konstytucyjny orzekł, że przekazanie 60 mld euro na fundusz klimatyczny i transformacyjny (KTF) za pośrednictwem autoryzacji kredytowej było niezgodne z konstytucją, biorąc pod uwagę rozbieżność między pochodzeniem środków (budżet uzupełniający na 2021 r., pierwotnie przeznaczony na złagodzenie skutków pandemii) a ich faktycznym wykorzystaniem, a także zasadę jednoroczności (autoryzacja kredytowa do wydania w tym samym roku) i brak retroaktywnych zmian w ustawie budżetowej” – czytamy w analizie Allianz Trade.
Niemiecka polityka fiskalna: przekroczony limit zadłużenia
Według ekspertów Allianz Trade, decyzja ta została podjęta z uwagi na rozbieżność między źródłem środków a ich faktycznym wykorzystaniem. Fundusze pochodziły z budżetu uzupełniającego na 2021 rok, pierwotnie przeznaczonego na złagodzenie skutków pandemii, co nie zgadzało się z zasadą jednoroczności. Zgodnie z raportem, konsekwencje fiskalne ominięcia hamulca zadłużenia są olbrzymie, a limit zadłużenia może zostać przekroczony o ponad 130 mld EUR w 2023 roku.
Skutki dla niemieckiej gospodarki
Niemcy, będąc jedyną dużą gospodarką w recesji w 2023 r., mogą doświadczyć spadku PKB o 0,7 punktu procentowego, a nawet o 1,9 punktu z uwzględnieniem funduszu stabilizacji gospodarczej (WSF). Wydatki rządowe, które wzrosły do 48% PKB w porównaniu z 45% w 2019 roku, wskazują na to, że niemal połowa produkcji gospodarczej jest finansowana z budżetu publicznego. Jednak wyrok Trybunału wprowadza niepewność dla niemieckich firm i gospodarstw domowych, co może wpłynąć na kluczowe inwestycje prywatne.
„Koalicja rządowa zmaga się z trudnościami, ponieważ racjonalność orzeczenia może również wpłynąć na kolejne 200 mld EUR zarezerwowane na pomoc w ożywieniu gospodarczym z funduszu stabilizacji gospodarczej (WSF). Ogólnie rzecz biorąc, w opinii Allianz Trade wpływ makroekonomiczny może być dramatyczny w już i tak osłabionym otoczeniu gospodarczym (z powodów cyklicznych i strukturalnych)” – czytamy w analizie.
Konsekwencje dla polityki klimatycznej
Zamrożenie wydatków federalnych zagraża finansowaniu projektów związanych z polityką klimatyczną i przemysłową. Brak szybkiej reakcji rządu i redefinicji priorytetów może spowodować, że Niemcy zostaną w tyle w dziedzinie ochrony klimatu i stworzenia przyjaznych dla klimatu technologii przyszłości.
„Jeśli rząd szybko nie zmieni sytuacji i nie zresetuje priorytetów, Niemcy mogą nie tylko pozostać w tyle pod względem ochrony klimatu, ale także stać się coraz mniej atrakcyjne jako potencjalna lokalizacja dla przyjaznych dla klimatu technologii przyszłości. Pula przeznaczona na dekarbonizację gospodarki obejmuje również rekompensatę cen energii elektrycznej, z budżetem w wysokości co najmniej 2,6 mld EUR na 2024 rok. W opinii Allianz Trade ma to kluczowe znaczenie dla ustanowienia gospodarki wodorowej oraz promowania produkcji półprzewodników i ogniw akumulatorowych. Inne projekty, które mogą być zagrożone, obejmują porozumienia w sprawie ochrony klimatu, ustawę EEG, premie za pojazdy elektryczne, infrastrukturę kolejową i energooszczędne remonty. Tylko do 2024 r. na infrastrukturę kolejową miało zostać przeznaczone 4 mld EUR, a do 2027 r. kolejne 12,5 mld EUR” – piszą analitycy Allianz Trade.
Niemiecka polityka fiskalna: perspektywy na przyszłość
Rząd niemiecki zatwierdził budżet uzupełniający na 2023 r., który zezwala na wyjątek od hamulca zadłużenia. Jednak kluczowym wyzwaniem będzie zarządzanie zieloną transformacją, zwłaszcza w kontekście reformy konstytucyjnego hamulca zadłużenia. Rozwiązania mogą obejmować specjalny fundusz lub modyfikację samego hamulca zadłużenia, co pozwoli na elastyczniejsze finansowanie kluczowych projektów.
Orzeczenie Federalnego Trybunału Konstytucyjnego w Niemczech jest znaczącym punktem zwrotnym dla polityki fiskalnej kraju. Konsekwencje tej decyzji będą miały długotrwały wpływ zarówno na niemiecką gospodarkę, jak i na wysiłki związane z transformacją klimatyczną. W obliczu tych wyzwań, rząd musi teraz skupić się na restrukturyzacji swoich priorytetów finansowych, aby zapewnić trwały rozwój i zrównoważoną przyszłość.
Agencja Informacyjna, AI World, /EST, Allianz Trade/ 10.12.2023
Ilustracja: DALL-E