Zasilenie Wyrzyskiej Kolei Powiatowej

 

 

Białośliwie (niemiecka nazwa Weissenhöhe) to wieś położona nad rzeką Noteć, w powiecie pilskim, w województwie wielkopolskim. Znajdują się tu obiekty wpisane do Rejestru Zabytków takie jak cmentarz katolicki czy park dworski z poł. XVIII wieku, dworzec z 1851 r., poczta 1861 r. Jedną z największych atrakcji, nie tylko gminy, ale całego powiatu pilskiego jest Wyrzyska Kolej Powiatowa. Wielkim wydarzeniem są coroczne Zloty Miłośników Kolejek Wąskotorowych

 

Pierwsza wzmianka o istnieniu Białośliwia pochodzi z 1216. Było wówczas własnością możnego rodu Pałuków – średniowiecznego rodu szlacheckiego, wywodzącego się z terenów północno-wschodniej części Wielkopolski. W okresie zaboru pruskiego w XIX w. nastąpił bardzo znaczny rozwój demograficzny i gospodarczy osady. W 1851 uruchomiono linię kolejową Krzyż-Piła-Bydgoszcz. Rozbudowano port rzeczny na rzece Noteć. W 1923 r. kardynał Edmund Dalbor – Prymas Polski utworzył parafię rzymskokatolicką w Białośliwiu. Projekt nowego kościoła poświęconego w listopadzie 1929 wykonał architekt Kazimierz Ulatowski.

Wąskotorowa Wyrzyska Kolej Powiatowa powstała w 1893 roku. Jej budowę zlecili okoliczni właściciele ziemscy. Nowa sieć kolejowa była największą spośród podobnych inwestycji na ziemiach polskich. Trasę poprowadzono tak, by mogła obsługiwać majątki podległe udziałowcom i ich manufaktury. Pociągi jeździły z Białośliwia przez Kocik-Młyn, Nieżychowo, Jeziorki, Czajcze, Kijaszkowo, Kruszki i Szczerbin do Łobżenicy. Trasa z kilkoma odgałęzieniami miała łączną długość ponad 150 km!

 

Wyrzyska Kolei Powiatowa posiada rozstaw torów 600 mm – jest to najmniejszy na świecie rozstaw kół. W skład stacji Wyrzyskiej Kolei Wąskotorowej w Białośliwiu dworzec z 1985 r. parowozownia (1921-23), hala napraw wagonów (po 1923), stolarnia (po 1923), budynek warsztatowo-garażowy, kuźnia, budynek zaplecza technicznego. Ze stacji wąskotorowej w Białośliwiu kursują pociągi turystyczne.

 

Dumą Towarzystwa Wyrzyskiej Kolejki Powiatowej, która opiekuje koleją wąskotorową jest  parowóz. To unikalny pojazd w skali Europy, jedyny o mocy zaledwie 50 KM. Parowóz wyprodukowano w 1951 roku w Niemieckiej Republice Demokratycznej, która przestała istnieć w 1990 roku w wyniku połączenia z Republiką Federalną Niemiec. Lokomotywa przez ponad 30 lat służyła do celów przemysłowych, m.in. „pracowała” w żwirowni w Mirosławiu Ujskim. W 1995 roku na dobre wróciła do Białośliwia i pełniła rolę eksponatu. Przejęło ją Towarzystwo Wyrzyskiej Kolejki Powiatowej, a jej remontu podjęła się spółka Interlok w Pile. Lokomotywa ma naprawiony kocioł, podobnie podzespoły (te wykonano w Bydgoszczy). Odmalowana na czarno z czerwonymi i złotymi elementami zdobniczymi prezentuje się bardzo okazale.

„Jesteśmy dumni z naszego parowozu. Jest to jedyna taka lokomotywa w całej Europie. Niemcy, fani kolejek wąskotorowych bardzo nam jej zazdroszczą. Cieszymy się, że remont udało się doprowadzić do finał. To teraz duża atrakcja na trasie kolejki.” – Uważa Jerzy Borzych – prezes Towarzystwa Wyrzyskiej Kolejki Powiatowej.

O pielęgnowanie historycznych obiektów i rozwój atrakcji turystycznych troszczy się Powiat Pilski. Stąd też zainteresowanie Wyrzyską Koleją Powiatową.

– „W trosce o nasze obiekty historyczne i atrakcje turystyczne powiatu pilskiego wystąpiłem do Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego o dofinansowanie dla Towarzystwa Wyrzyska Kolej Powiatowa, które opiekuje się infrastrukturą kolejki wąskotorowej.” – Mówi Eligiusz Komarowski – Starosta Pilski. – „30 maja 2022 r. Sejmik Województwa Wielkopolskiego zdecydował o przyznaniu 75.000 zł dofinansowania. Pozyskane pieniądze będą przeznaczone na dofinansowanie przejazdów turystycznych na szlaku kolejki wąskotorowej w Białośliwiu, naprawę torowiska oraz na odrestaurowanie wagonów osobowych.” – Wyjaśnia Eligiusz Komarowski – Starosta Pilski.

 

Agencja Informacyjna, Kultura, /DEC/  6.06.2022