To, że teraz nie wiemy jak to zrobić nie znaczy, że nigdy nie będziemy wiedzieli. Ten postęp jaki się dokonał w obszarze turbin wiatrowych albo instalacji fotowoltaicznych to jest naprawdę niewiarygodne. Nie ma żadnej wątpliwości, że teraz są to najtańsze źródła energii, gdzie jeszcze dwadzieścia lat temu można to było postrzegać jak taką luksusową fanaberię – mówi Jan Rączka – ESG Senior Advisor, PwC.
Z Janem Rączką – ESG Senior Advisor z PwC rozmawia Monika Praczyk.
Chcemy mieć stabilny system energetyczny. Co jest nam potrzebne, żeby faktycznie było to możliwe?
Jan Rączka: Myślimy o magazynach energii na dużą skalę. Są dostępne technologie dawnego typu, takie elektrownie szczytowe pompowe wodne. Cały czas mamy potencjał. Przykładem może być elektrownia szczytowo-pompowa w miejscowości Młoty na południu Polski, w Sudetach. Ale też chcielibyśmy aby było jak najwięcej takich nowoczesnych magazynów energii podobnych trochę jak technologie wykorzystywane w samochodach elektrycznych, po prostu są to baterie litowo-jonowe. Natomiast dużo jest do zrobienia w ramach samego systemu, to znaczy, że przede wszystkim powinniśmy mieć zróżnicowany miks energetyczny, chcemy zostawić dużo mocy wiatrowych, głównie na Morzu Bałtyckim, bardzo dynamicznie rozwija się fotowoltaika, natomiast one charakteryzują się dużą zmiennością.
Na razie mamy całkiem bogatą flotę elektrowni węglowych, które dobrze sobie radzą z tymi zmiennymi źródłami OZE. Natomiast w przyszłości te rozwiązania muszą być bardziej zaawansowane. Myślimy tutaj o elektrowniach gazowych jako przejściowej technologii. One potrafią bardzo szybko reagować na zmianę zapotrzebowania na moc. Natomiast w długiej perspektywie będzie to rozwiązanie oparte na wodorze, gdzie po prostu te nadwyżki energii z wiatru i słońca będą przekształcane w wodór, a potem ten wodór będzie mógł w inny sposób być wykorzystywany w celach energetycznych albo przemysłowych.
Mówimy tu już o przyszłości, a jeśli chodzi o nowe technologie, bo trochę rozpoczął Pan ten temat, proszę powiedzieć gdzie ich brakuje, żebyśmy mogli jeszcze prężniej dochodzić do tych celów stawianych przez Unię Europejską.
Jan Rączka: W takich branżach produkcyjnych, na przykład wytwarzanie cementu, hutnictwo, metalurgia, chemia ciężka, nawozy sztuczne to są bardzo energochłonne sektory, a cały czas nie mamy technologii. To zupełnie inna sytuacja niż w przypadku systemów elektroenergetycznych, czy też ciepłownictwa, czy teraz obecnie motoryzacji. Bardzo trudno zaproponować technologię w produkcji cementu, która będzie powodowała emisję CO2, a cement jest powszechnie wykorzystywany, wiąże się z bardzo wieloma branżami. Nie możemy więc zrezygnować z zastosowania cementu, a nie mamy wciąż pomysłu jak go wytwarzać bez emisji CO2.
Co jest nam potrzebne, by zapełnić tę lukę?
Jan Rączka: Badania i rozwój, postęp technologiczny. To, że teraz nie wiemy jak to zrobić nie znaczy, że nigdy nie będziemy wiedzieli. Wróćmy na chwilę do branży elektroniki energetycznej. Ten postęp jaki się dokonał w obszarze turbin wiatrowych albo instalacji fotowoltaicznych to jest naprawdę niewiarygodne.
Nie ma żadnej wątpliwości, że teraz są to najtańsze źródła energii, gdzie jeszcze dwadzieścia lat temu można to było postrzegać jak taką luksusową fanaberię. Teraz jest to bardzo powszechne rozwiązanie i jest konkurencyjne cenowo.
Te zjawiska mają też charakter globalny. Jeśli ktoś opracuje tę technologię, to ona może być wykorzystywana we wszystkich krajach. W związku z tym korzyści ze zwiększenia skali wykorzystywania tej technologii natychmiast przekładają się na dodatkowy bodziec do postępu, więc bardzo potrzebujemy tutaj nowych technologii, żeby poradzić sobie ze zmianą klimatu.
Żeby one były potrzebujemy też dużego nacisku i finansów kładzionych na edukację, żebyśmy mieli wykształconą kadrę, która będzie nam mogła zapewnić te nowe rozwiązanie.
Jan Rączka: Uważa się, że w sektorze zielonych technologii, czyli szerzej ochrony środowiska i ochrony klimat, będziemy mieć do czynienia z największym wzrostem zatrudnienia w ciągu najbliższej dekady i mogę to potwierdzić.
Bardzo dziękuję za rozmowę.