Film „Szarlatan”, którego reżyserem jest Agnieszka Holland, został nominowany przez Czechy do Oscara w kategorii najlepszy pełnometrażowy film międzynarodowy. Obraz opowiada autentyczną historię czeskiego uzdrowiciela. W tle ukazywane są traumy i rygory XX wieku.
Bohater czesko-irlandzko-słowacko-niemieckiej produkcji „Szarlatan”, której reżyserem jest Agnieszka Holland, to Jan Mikolášek – leczący ziołami uzdrowiciel, dający diagnozę na podstawie wyglądu moczu. „Chciałam zrobić film o tym, jak bardzo skomplikowany jest człowiek. Zafascynowała mnie tajemnica Jana Mikoláška, który nie potrafił zaakceptować siebie, a jednocześnie była w nim niebywała pycha. Robił dużo dla ludzi, a przecież był zdolny do najgorszego zła.” – Wyjaśnia Agnieszka Holland. – „Mało jest w Czechach rodzin, w których ktoś się u niego nie leczył, nie zetknął z jego ziołami.” – Wyznaje Agnieszka Holland.
Jan Mikolášek to postać autentyczna. Urodził się w 1887 roku w Rokycanach.
Był znany w całych Czechach, dzięki licznym uzdrowieniom rodaków. Mimo to Jan Mikolášek nie uważał się za cudotwórcę, a za zielarza. Nigdy nie stosował magii. Często kierował chorych do lekarzy, gdy nie umiał im pomóc.
Wśród pacjentów Jana Mikoláška było wiele znaczących osobistości, między innymi: angielski król Jerzy VI, prezydent Czechosłowacji Tomáš Masaryk, czeski malarz Max Švabinský, czy czeski kompozytor Josef Bohuslav Foerster.
Jednak w 1959 roku władze Czechosłowacji skonfiskowały jego ogromny majątek, oskarżyły o przestępstwa podatkowe i kolaborację z nazistami. Z więzienia został wypuszczony po pięciu latach i nigdy już nie wrócił do uzdrawiania. Zmarł w 1973 roku w Pradze.
Agnieszka Holland wraz z czeskim scenarzystą Markiem Epsteinem, stworzyła oryginalną i fascynującą historię Jana Mikoláška, w której odbijają się złożone losy ludzi oraz koszmary XX wieku.
Agnieszkę Holland w „Szarlatanie” uwiodło to, że zbiegają się w nim dwie perspektywy: opowieść o człowieku i o świecie.
„Tak się zdarza, że w czasach chaosu, niepewności, zagrożeń, niezrozumienia świata, ludzie zwracają się ku naturze i tam szukają remediów, odpowiedzi, jakiejś siły. Jednocześnie przeraża mnie, że ciągle walczymy z tą naturą. Z własną naturą, z tym, kim naprawdę jesteśmy. Ale również niszczymy to, co jest wokół nas, niszczymy przyrodę, zrywamy więzi, które moglibyśmy z nią budować..” – Opowiada Agnieszka Holland – reżyser filmu „Szarlatan”. – „Pozbawiamy się tego naturalnego podglebia, korzeni, czegoś takiego, gdzie jest pewność i gdzie jest wartość. Mój ostatni film „Szarlatan” mówi o tych tematach. Mówi z jednej strony o tym, jak wielką siłę można czerpać z natury, a z drugiej strony, jak trudno człowiekowi jest pogodzić się z tym, kim jest naprawdę, ze swoją prawdziwą naturą. Wydaje mi się, że „Szarlatan” – może dlatego, że nie udziela łatwych odpowiedzi, że stawia pytania – jest w jakimś sensie leczniczy. Opowiada o uzdrowicielu, o kimś, kto z natury czerpie siłę i moc uzdrawiania, ale przez to, że pokazuje całą złożoność natury ludzkiej i świata, pomoże nam zmierzyć się z tym, gdzie jesteśmy dzisiaj.” Podsumowała Agnieszka Holland – reżyser filmu „Szarlatan”..
W dramacie „Szarlatan” w rolę Jana Mikoláška wcielił się wielokrotnie nagradzany czeski aktor filmowy i teatralny Ivan Trojan.
W scenach z młodości głównego bohatera zagrał jego syn aktora Josef Trojan. Ponadto w filmie występują: Jaroslava Pokorná, Vladimír Polívka i Juraj Loj. Autorem scenariusza jest Marek Epstein. Za zdjęcia odpowiada Martin Štrba. Światowa premiera filmu „Szarlatan” miała miejsce 27 lutego 2020 roku. Do Polski film zawitał 31 lipca 2020 roku.
Czeska Akademia Filmu i Telewizji podjęła decyzję o nominacji „Szarlatana” do Nagrody Akademii Filmowej Oscar, w kategorii najlepszy pełnometrażowy film międzynarodowy.
Film będzie więc rywalizował między innymi z polskim kandydatem do nagrody „Śniegu już nigdy nie będzie” w reżyserii Małgorzaty Szumowskiej i Michała Englerta.
93. gala wręczenia nagród Amerykańskiej Akademii Filmowej odbędzie się w Dolby Theatre w Hollywood w Los Angeles w Kalifornii 25 kwietnia 2021 roku. Nominacje zostaną ogłoszone już 15 marca 2021 roku.
Agnieszka Holland urodziła się w 1948 roku w Warszawie. Ukończyła Wydział Filmowy i Telewizyjny Akademii Sztuk Scenicznych w Pradze.
Karierę rozpoczęła w Polsce. Pierwsze kroki stawiała u boku Krzysztofa Zanussiego, jako jego asystentka przy filmie “Iluminacja”. Początkowo pracowała jako scenarzystka przy filmach Andrzeja Wajdy, czy Jerzego Bogajewicza.
Debiutowała filmem telewizyjnym “Wieczór u Abdona” (1975), a debiutem pełnometrażowym był film “Aktorzy prowincjonalni” (1978). Wyreżyserowała filmy, które zdobywały wiele nagród na prestiżowych festiwalach, między innymi w Cannes, Berlinie, Montrealu.
Do najważniejszych filmów Agnieszki Holland można zaliczyć między innymi takie produkcje jak: „Kobieta samotna” (1981), „Zabić księdza” (1988), „Europa, Europa” (1990), „Tajemniczy ogród” (1993), „Całkowite zaćmienie” (1995), „Trzeci cud” (1999), „Kopia mistrza” (2005), „W ciemności” (2011), „Pokot” (2017), czy „Obywatel Jones” (2019).
Agnieszka Holland jest członkiem Europejskiej Akademii Filmowej przyznającej Felixy – odpowiednika amerykańskiego Oscara. Agnieszka Holland zajmuje się dodatkowo tłumaczeniem literatury czeskiej na język polski.
Agencja Informacyjna, Kultura /SYL/ 28.01.2021