Podstawowe znaczenie dla rolnictwa i przetwórstwa w zakresie ESG, ma zrównoważony system żywnościowy, transformacja produkcji i konsumpcji żywności, szczególnie w obliczu aktualnych globalnych wyzwań oraz bezpieczeństwa żywnościowego. Te istotne zagadnienia wyjaśniali uczestnicy webinaru eksperckiego „Od pola do stołu – czyli jak ma wyglądać zrównoważony system żywnościowy?”, zorganizowanego przez Instytut ESG, w ramach I Kongresu ESG.

W webinarze eksperckim „Od pola do stołu – czyli jak ma wyglądać zrównoważony system żywnościowy?” uczestniczyli: Robert Telus – przewodniczący Komisji Sejmowej Rolnictwa i Rozwoju Wsi; Anna Mączka – zastępca dyrektora Departament Innowacji Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa; Andrzej Gantner – wiceprezes Polskiej Federacji Producentów Żywności; Jacek Janiszewski – były minister rolnictwa, organizator kongresu społeczno-gospodarczego Welconomy in Toruń i Marcin Mucha – Dyrektor Polskiego Stowarzyszenia Ochrony Roślin. Moderatorem dyskusji był Damian Kuraś – Dyrektor Instytutu ESG i wiceprezes Fundacji im. XBW Ignacego Krasickiego.

Zrównoważone rolnictwo oznacza z jednej strony ograniczenie negatywnego wpływ na środowisko, z drugiej zaś zachowanie opłacalność produkcji. To podstawowe założenie koncepcji Unii Europejskiej i jej nowego projektu Europejski Zielony Ład. – „Coraz częściej pojawiają się głosy, że w obliczu wojskowej napaści Federacji Rosyjskiej na Ukrainę, która rozpoczęła się 24 lutego 2022 r., projekt ten, a także programy „Od pola do stołu” czy „Strategia na rzecz bioróżnorodności”, wymaga ponownego przeanalizowania.” – Przypomniał Damian Kuraś – dyrektor Instytutu ESG i wiceprezes Fundacji XBW im. Ignacego Krasickiego.

„Wojna rosyjsko-ukraińska, w którą są zaangażowani dwaj strategiczni producenci żywności w Europie, obnażyła inne spojrzenie na rzeczywistość, zarówno w Polsce, jaki na świecie. Wydarzenia uzmysłowiły, że nie można polegać wyłącznie na zewnętrznym zaopatrzeniu w żywność, dlatego należy robić wszystko, żeby zabezpieczyć potrzeby żywnościowe we własnym kraju.” – Wyjaśnia Jacek Janiszewski – były minister rolnictwa, organizator kongresu społeczno-gospodarczego Welconomy in Toruń. Jak podkreślił panelista, Polska jest szczęśliwym państwem, ponieważ może to zrobić, jednak kryterium zysku biznesowego, nie może wtedy wchodzić w grę.

Robert Telus – przewodniczący Komisji Sejmowej Rolnictwa i Rozwoju Wsi, tłumaczył też, że w Unii Europejskiej średnia odległość od „pola do stołu”, wynosi 170 km. – „To zbyt duża odległość, a chociażby pandemia koronawirusa SARS-CoV-2 pokazała, że należy zadbać o to, żeby żywność kupić „za rogiem”.

Jednym z najważniejszych elementów polskiego agrobiznesu są gospodarstwa rodzinne. Ich liczba w strukturze polskiego rolnictwa jest bardzo duża. – „Średnia wielkość gospodarstw w Polsce to 11 hektarów, a są też województwa, w których średnio wynosi to zaledwie 6-7 ha na gospodarstwo.” – Objaśniał Robert Telus – przewodniczący Komisji Sejmowej Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Według niego jeśli Rzeczpospolita Polska dobrze wykorzysta możliwości, które przewiduje Zielony Europejski Ład, to przyniesie to korzyści polskiemu rolnictwu.

„Jak sobie radzi polski biznes, ze zrównoważonym rozwojem, dowodzą badania Ernst & Young.” – Ocenia Andrzej Gantner – wiceprezes Polskiej Federacji Producentów Żywności. – „90 proc. wszystkich przedsiębiorstw w Rzeczpospolitej Polskiej, w tym oczywiście tych produkujących żywność, deklaruje, że ma cele zrównoważonego rozwoju wpisane w swoje strategie, a około 60 proc. próbuje jej realizować, lepiej lub gorzej. Jak dodał dyskutant, problemem jest jednak to, że kiedyś było oczywiste, że inwestując w instalacje gazowe zmniejsza się ślad węglowy o 50 proc. Jednak dziś te przedsiębiorstwa, które kiedyś zainwestowały w podobną technologie mogą wypaść z rynku, bo nie będą w stanie ponieść kosztów rosnących cen surowców takich jak gaz.” – Uważa Andrzej Gantner – wiceprezes Polskiej Federacji Producentów Żywności.

Jak tłumaczył Damian Kuraś – dyrektor Instytutu ESG i wiceprezes Fundacji XBW im. Ignacego Krasickiego, jednym z założeń projektu krajowego planu strategicznego dla polskiego rolnictwa na lata 2023-2027 jest rozwój odnawialnych źródeł energii na obszarach wiejskich, w tym biogazowni rolniczych. – „To paradoks, ale rolnictwo, które jest bardzo dobrze rozwinięte może przyjść z pomocą sektorowi energetyki.” – Dodał Damian Kuraś – dyrektor Instytutu ESG i wiceprezes Fundacji XBW im. Ignacego Krasickiego.

„ Potencjał surowców, który może zostać wykorzystany do produkcji biogazu rolniczego jest ogromny, wynosi ok 7-8.000.000.000 m3 rocznie.” – Szacuje Anna Mączka – zastępca dyrektora Departament Innowacji Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa, która dodała też, że obecnie potencjał ten jest wykorzystywany zaledwie w 5 proc. – „Od kilku lat obserwujemy jednak coraz większe zainteresowanie budową mikrobiogazowni w małych gospodarstwach rolnych, które zajmują się produkcją zwierzęcą.” – Zwraca uwagę Anna Mączka – zastępca dyrektora Departament Innowacji Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa.

Obecnie w Polsce działają 32 mikrobiogazownie. Eksperci z Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa prowadzą więc szereg działań o charakterze edukacyjnym: warsztaty, produkcja wideo czy wydawnictwa, aby przekonać jak największą grupę rolników do budowy takich obiektów. – „Polacy, w porównaniu do innych państw Europy zachodniej, wykorzystują w rolnictwie dużo mniej tzw. środków chemicznych, co stawia produkty przez nich wytwarzane w dużo lepszym położeniu.” – Uważa Robert Telus – przewodniczący Komisji Sejmowej Rolnictwa i Rozwoju Wsi, dodając, że nie zwalania rolników z poszerzania wiedzy, na temat wykorzystywania nawozów czy środków ochrony roślin.

„Wychodząc naprzeciw potrzebom rozwoju obszarów wiejskich wprowadziliśmy w Krajowym Ośrodku Wsparcia Rolnictwa dwa mechanizmy pomocy, pierwszy dotyczy pożyczek dla rolników indywidualnych, którzy planują działania innowacyjne i rozwojowe, drugi zaś to poręczenia i gwarancje kredytowe dla osób prowadzących działalność rolniczą.” – Oświadczyła Anna Mączka – zastępca dyrektora Departament Innowacji Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa.

„Producenci żywności są coraz bardziej świadomi tego, że bez pełnej informacji o produkcie żywnościowym, która potwierdzi jej jakość, autentyczność czy bezpieczeństwo, trudno będzie wzmacniać markę produktów.” – Twierdzi Anna Mączka – zastępca dyrektora Departament Innowacji Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa. Jak przekonywała, polski sektor rolno-spożywczy potrzebuje narzędzia, które będzie zbierało dane, o pełnym procesie produkcyjnym, w pełnym łańcuchu dostaw. – „Takim narzędziem jest realizowany projekt pn. „Paszportyzacja polskiej żywności”, czyli cyfrowy system, który będzie monitorował i zbierał te wszystkie potrzebne dane. W praktyce będzie wyglądało to tak, że konsument, który będzie chciał zakupić np. antrykot z kurczaka, będzie mógł zeskanować specjalny kod z opakowania, i w ten sposób dowie się, jak ten produkty został wytworzony.” – Opowiada Anna Mączka – zastępca dyrektora Departament Innowacji Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa.

Projekt Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa daje też szansę rozwoju polskim producentom. – „Żywność będzie certyfikowana, będzie zawierała szereg ważnych i sprawdzonych informacji, a dzięki temu producenci będą mogli optymalizować produkcję, a nawet podnosić cenę wytwarzanych produktów.” – Wyjaśniała Anna Mączka – zastępca dyrektora Departament Innowacji Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa.

Prelegenci eksperckiego webinaru „Od pola do stołu – czyli jak ma wyglądać zrównoważony system żywnościowy?” wspólnie stwierdzili też, że Polska, pod względem żywnościowym jest bezpieczna. Niemniej trzeba myśleć o bezpieczeństwie całej Ziemi, z troską o przyszłe pokolenia. Należy też zrobić wszystko, aby nieprzewidziane sytuacje, takie jak wojny czy pandemie, nie wpływały na zieloną przemianę wszystkich. – „Trzeba pamiętać o zagrożeniach związanych ze zmianą klimatu, na które należy się przygotowywać już teraz.” – Podsumował webinar eksperci Damian Kuraś – dyrektor Instytutu ESG i wiceprezes Fundacji XBW im. Ignacego Krasickiego.

Webinar „Od pola do stołEksperciki – czyli jak ma wyglądać zrównoważony system żywnościowy?” to najnowsze wydarzenie, zorganizowane przez Instytut ESG, w ramach I Kongresu ESG, który odbył się w styczniu 2022 r. pod honorowym patronatem Prezesa Rady Ministrów Mateusza Morawieckiego. Celem webinarów jest pogłębienie wiedzy zdobytej podczas Kongresu oraz uszczegółowienie i dopracowanie rekomendacji w zakresie wdrożenia ESG w Polsce w konkretnych branżach.

Webinar został objęty patronatem honorowym Henryka Kowalczyka – wiceprezesa Rady Ministrów oraz Ministra Rolnictwa i Rozwoju. Partnerem webinaru był Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa. Instytut ESG – zespół doradczo-analityczny działający w ramach Fundacji im. XBW Ignacego Krasickiego, organizator I Kongresu ESG – Liderzy zrównoważonego rozwoju na rzecz ekosystemu ESG – www.esgkongres.pl, jest członkiem Komitetu Honorowego Kongresu.

Agencja Informacyjna, Gospodarka, /ART/ 20.05.2022