Światowy Dzień Sybiraka

17 września, w rocznicę napaści radzieckiej na Polskę, obchodzony jest w Polsce Światowy Dzień Sybiraka. Święto organizowane jest przez Związek Sybiraków od 1991 roku.

Określenie „Sybirak” występuje w dwóch znaczeniach. W Rosji nazywa się tak mieszkańców Syberii, W Polsce określa się osoby zesłane na Syberię zarówno w carskiej Rosji jak i ZSRR.

Na Syberii Polacy znaleźli się po raz pierwszy jako jeńcy wojenni w pierwszej połowie XVII wieku. Jednak właściwa historia polskich Sybiraków zaczyna się po rozgromieniu konfederatów barskich w 1768 roku. Syberia była centrum zesłań również w ZSRR. Powstał tam system łagrów zarządzany przez Główny Zarząd Obozów – Gułag. Po ataku ZSRR na Polskę przesiedlonych zostało setki tysięcy mieszkańców Kresów. W latach 1941-1952 Sowieci wywieźli na Syberię około 132 000 osób. 28 000 z nich zaginęło.

Światowy Dzień Sybiraka organizowany jest przez Związek Sybiraków od 1991 roku. W 2013 roku Sejm Rzeczpospolitej Polskiej ustanowił Dzień Sybiraka świętem państwowym. Obchodzone jest ono co roku 17 września w rocznicę agresji sowieckiej na Polskę.  Celem Dnia Sybiraka jest przypominanie prawdziwych losów zesłańców, spisywanie ich historii od żyjących osób oraz przekazywanie dalej.

W ramach obchodów święta co roku Sybiracy z całego świata spotykają się najpierw w Gdańsku pod pomnikiem Golgoty Wschodu na Cmentarzu Łostowickim . Druga część obchodów odbywa się w Szymbarku na Kaszubach. W spotkaniach tych bierze udział około 5 000 osób. Odbywają się także uroczyste spotkania w siedzibie Związku Sybiraków w Warszawie.

Od 2007 roku Związek Sybiraków przyznaje nagrodę „Ambasador Sybiraków” dla ludzi sztuki. Celem nagrody jest podziękowanie za utrwalanie poprzez sztukę tragicznych losów osób zesłanych.

Związek Sybiraków jest polska organizacją, która grupuje byłych zesłańców. Mimo, że związek powstał w 1921 roku, to po II wojnie światowej jego reaktywacja nie była możliwa z powodów politycznych. Dopiero w 1988 roku członkowie nieformalnej organizacji z Ryszardem Reiffem na czele, stworzyli statut Stowarzyszenia. Oficjalna rejestracja nastąpiła 17 grudnia 1988 roku. Prezydentem Związku jest obecnie Kordian Borejko.

Agencja Informacyjna

 

Agencja InformacyjnaKultura / now / 17.09.2020

Foto: Wikimedia Commons