Nowelizacja ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych – „Twórczość ma wartość! – Tantiemy dla aktorów”

Nowelizacja ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych 2024 – „Twórczość ma wartość! – Tantiemy dla aktorów”

Agencja Informacyjna: Co oznacza nowelizacja ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych? „Twórczość ma wartość! – Tantiemy dla aktorów” to akcja środowisk twórczych, które walczą o przychody z artystów z tytułu praw autorskich i pokrewnych. Manifestują w tej sprawie m. in.: Joanna Jarmołowicz, Eryk Kulm, Daniel Olbrychski, Dominika Ostałowska, Antoni Pawlicki, Milena Suszyńska, Daria Widawska oraz Rafał Zawierucha.

Projekt ustawy o zmianie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych

W maju 2024 r. Rada Ministrów Rzeczpospolitej Polskiej przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz niektórych innych ustaw, przedłożony przez Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Dzięki nowym przepisom, twórcy i wykonawcy utworów audiowizualnych oraz wykonawcy utworów muzycznych i słowno-muzycznych będą mieli prawo do tantiem z tytułu eksploatacji ich dzieł w Internecie. Wprowadzone zostanie także nowe prawo pokrewne dla wydawców prasy do korzystania online z ich publikacji prasowych. Projekt dostosowuje polskie przepisy do dyrektyw Unii Europejskiej.

Twórcy i wykonawcy będą uzyskiwać tantiemy za swoje dzieła popularyzowane w Internecie

Do najważniejszych zmian w nowelizacji ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz niektórych innych ustaw, należy zapis, że twórcy i wykonawcy utworów audiowizualnych oraz wykonawcy utworów muzycznych i słowno-muzycznych będą uzyskiwać tantiemy za udostępnianie ich dzieł w Internecie. Oznacza to, że po stronie twórców i wykonawców powstanie nowe, niezbywalne prawo do stosownego wynagrodzenia z tytułu publicznego udostępniania utworu audiowizualnego lub artystycznego wykonania w taki sposób, aby każdy mógł mieć do niego dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym (np. serwisy internetowe z wideo i muzyką). Tantiemy artystą mają być wypłacane: z tytułu eksploatacji utworu audiowizualnego – za pośrednictwem organizacji zbiorowego zarządzania; z tytułu eksploatacji wykonań muzycznych – według swobodnego wyboru wykonawcy: za pośrednictwem organizacji zbiorowego zarządzania, za pośrednictwem niezależnych podmiotów zarządzających lub bezpośrednio na rzecz artysty wykonawcy.

Nowe prawo pokrewne dla wydawców prasy do korzystania online z ich publikacji prasowych

Nowelizacja ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz niektórych innych ustaw, wprowadza nowe prawo pokrewne dla wydawców prasy do korzystania online z ich publikacji prasowych. Mają oni mieć prawo do wyłącznej eksploatacji online ich publikacji prasowych przez platformy internetowe, będące „dostawcami usług społeczeństwa informacyjnego”. Nowe rozwiązanie ma wzmocnić profesjonalne wydawnictwa i redakcje, które najczęściej dostarczają odbiorcom wiarygodne i rzetelne informacje. Autorzy publikacji prasowych mają mieć mieli prawo do 50 proc. wynagrodzenia należnego wydawcom prasy, z tytułu nowego prawa pokrewnego. 

Platformy zostaną uznane za podmioty korzystające z zamieszczanych przez ich użytkowników utworów

Ułatwione zostanie udzielanie licencji na korzystanie z utworów i przedmiotów praw pokrewnych w nadawanych programach telewizyjnych i radiowych. Wprowadzone myją być nowe zasady odpowiedzialności platform internetowych za treści udostępniane przez ich użytkowników. Platformy zostaną uznane za podmioty korzystające z zamieszczanych przez ich użytkowników utworów i przedmiotów praw pokrewnych, zatem co do zasady będą musiały uzyskiwać stosowne licencje. Ułatwione ma być korzystanie z dzieł niedostępnych w handlu, znajdujących się na stałe w zbiorach instytucji dziedzictwa kulturowego. Twórcy i wykonawcy mają uzyskać prawo do otrzymywania regularnych informacji o sposobie eksploatacji ich praw oraz uzyskiwanych z tego tytułu przychodach.

Terminy wejścia życie nowelizacji ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych

Nowe przepisy mają wejść w życie po 30 dniach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw, z wyjątkiem rozwiązań dotyczących prawa do wynagrodzenia z tytułu udostępniania online utrwalenia artystycznego wykonania. Rozwiązanie to zacznie obowiązywać po 6 miesiącach od ogłoszenia.

Zdaniem projektodawców nowe rozwiązanie nie wpłynie na indywidualnych odbiorców, jeśli chodzi o dostęp do treści w Internecie. Będą oni mogli korzystać z nich tak, jak do tej pory. 

Sejmowa Komisja Kultury i Środków Przekazu ma omawiać nowelizacja ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych

We wtorek 11 czerwca 2024 roku w Sejmie Rzeczpospolitej Polskiej, podczas posiedzenia Komisji Kultury i Środków Przekazu, omawiana będzie nowelizacja ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, która ma dostosować polskie prawo do norm europejskich. Obecne przepisy, funkcjonujące od ponad 30 lat, są przestarzałe i nie uwzględniają m.in. rynku audiobooków czy platform streamingowych, a także roli globalnych korporacji takich jak np. Disney czy Netflix. 

Rocznie polscy artyści i aktorzy, tracą ponad 41.000.000 złotych

Platformy cyfrowe i sieci kablowe rozpowszechniające filmy i seriale z udziałem aktorów polskich czerpią ogromne zyski z pracy artystów, wykonawców, i powinny płacić za to, należne im wynagrodzenie. Obecnie każdego roku polscy artyści i aktorzy, tracą ponad 41.000.000 złotych należnych im tantiem, z powodu niedostosowania polskiego prawa do norm europejskich i współczesnego świata 

Akcja reprezentantów środowisk artystycznych

Środowiska artystyczne (reprezentowane m. in. przez takie osoby jak: Jan Aleksandrowicz Krasko – przewodniczący Zarządu Głównego Związku Zawodowego Twórców Dubbingu, Maciej Makowski – członek Zarządu Głównego Związku Artystów Scen Polskich ZASP , Anna Nasiłowska – prezes Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, Ryszard Poznakowski – przewodniczący Zarządu Stowarzyszenia Artystów Wykonawców Utworów Muzycznych i Słowno-Muzycznych (SAWP), Krzysztof Szuster – prezes Zarządu Głównego Związku Artystów Scen Polskich ZASP, Ryszard Wojciul – wiceprzewodniczący Związku Zawodowego Muzyków Rzeczpospolitej Polskiej) domagają się, by nowelizacja ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych uwzględniała tantiemy dla aktorów, w tym dubbingowych, lektorów audiobooków, osób współtworzących słuchowiska czy spektakle radiowe. Procedowany w Sejmie rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz niektórych innych ustaw musi jednoznacznie gwarantować sprawiedliwe wynagrodzenie dla wszystkich artystów. 

Artyści swoje oczekiwania planują demonstrować we wtorek 11 czerwca 2024 r. o godz. 14:00 pikietując pod Sejmem Rzeczpospolitej Polskiej przy ul. Wiejskiej 4/6/8 w Warszawie. W proteście udział zapowiedzieli m. in.: Joanna Jarmołowicz, Eryk Kulm, Daniel Olbrychski, Dominika Ostałowska, Antoni Pawlicki, Milena Suszyńska, Daria Widawska oraz Rafał Zawierucha 

AI, Kultura, /KAM/ 10.06.2024