19 lutego obchodzony jest Dzień Nauki Polskiej, święto państwowe ustanowione w 2020 roku. Data została wybrana ze względu na rocznicę urodzin Mikołaja Kopernika. W 2023 roku mija 550 lat od narodzin naukowca.
Dzień Nauki Polskiej jako święto państwowe, według uzasadnienia ustawy z 9 stycznia 2020 r. było „wyrazem najwyższego uznania dla dokonań rodzimych naukowców w ponad 1000-letniej historii naszego narodu i państwa”. Projektodawcy zaznaczyli, że przez stulecia nauka była kluczowym impulsem do rozwoju intelektualnego, społecznego i gospodarczego. Ustawę podpisał 3 lutego 2020 roku Prezydent Andrzej Duda.
Celem święta jest upamiętnienie dokonań polskich naukowców i ich dążeń do poznania prawdy. Ma ono również zachęcać do pójścia w ślady polskich badaczy i wzmocnienia zainteresowania nauką. Tego dnia Minister Edukacji i Nauki przyznaje nagrody i wyróżnienia za osiągnięcia naukowe dla nauczycieli akademickich i naukowców.
Datę Dnia Nauki Polskiej wyznaczono na 19 lutego, rocznicę urodzin wybitnego polskiego naukowca Mikołaja Kopernika. Do najwybitniejszych rodzimych przedstawicieli świata nauki, poza astronomem, należą Jan Heweliusz, Ignacy Łukasiewicz, Karol Olszewski, Zygmunta Wróblewski, Maria Skłodowska-Curie, Henryk Arctowski, Ludwik Hirszfeld, Jan Czochralski, Stefan Banach, Jan Szczepanik, Jacek Karpiński, Marian Rejewski, Janusz Groszkowski, Henryk Arctowski, Ernest Malinowski, Józef Hofmann, Henryk Magnuski.
Mikołaj Kopernik urodził się 19 lutego1473 roku w Toruniu jako najmłodszy syn kupca Mikołaja i Barbary Watzenrode. Był polskim uczonym, który najlepiej kojarzony jest jako astronom – twórca heliocentrycznego modelu Układu Słonecznego. Zajmował się jednak również geometria, ekonomią, fizyką i filozofią. Badał także przyczyny zarazy. Mikołaj Kopernik sprawował w swoim życiu wiele funkcji administracyjnych i urzędów.
W 1533 roku Mikołaj Kopernik ukończył teorię heliocentryczną czy zrewolucjonizował astronomię. Na jego odkryciu badania opierali m. in. Galileusz, Kepler, Newton. Od 1622 roku, niemal przez 200 lat jego dzieło „O obrotach sfer niebieskich” było w kościelnym wykazie ksiąg zakazanych. Obecnie rękopis ten znajduje się w Bibliotece Jagiellońskiej.
Mikołaj Kopernik zmarł 21 maja.1543 we Fromborku w wyniku wylewu krwi do mózgu, który przeszedł kilka miesięcy wcześniej. Swój bogaty księgozbiór zapisał diecezji warmińskiej, z której Szwedzi w roku 1692 ukradli go i obecnie jest on w Szwecji. W 1965 roku Narodowy Bank Polski wyprodukował banknot z wizerunkiem Mikołaja Kopernika, a w 2010 roku nazwano na jego cześć pierwiastek chemiczny.
Agencja Informacyjna, kultura, /NOW/ 19.02.2023