Dynie z Polski podbiły Unię Europejską

Dynia jest jednym z najbardziej charakterystycznych symboli jesieni. Występuje w różnorodnych odmianach, od małych, dekoracyjnych egzemplarzy, po wielkie, imponujące okazy. Ale dynia to nie tylko urokliwy element dekoracyjny. To także skarbnica wartości odżywczych i smaku, która znajduje zastosowanie w kuchniach na całym świecie. Polska jest największym producentem dyń w Unii Europejskiej.

Dynia należąca do rodziny dyniowatych, pochodzi z Ameryki Północnej, gdzie była uprawiana przez rdzenne ludy już 7,5 tysiąca lat temu. Indianie cenili dynie za ich wszechstronność – wykorzystywali je jako pożywienie, naczynia, a także w celach leczniczych. Z czasem dynia rozprzestrzeniła się na inne kontynenty, stając się popularnym warzywem w wielu kuchniach świata.

Według informacji Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa od 2020 r. Polska jest największym producentem dyni w Unii Europejskiej.

W latach 2014-2022 areał uprawy dyni w Polsce zwiększył się z 1,1 tys. ha, do 8,9 tys. ha. Wzrost powierzchni zasiewów przyniósł dynamiczne, ośmiokrotne zwiększenie krajowych zbiorów dyni, z 48 tys. ton w 2014 r. do około 400 tys. ton w roku 2022.

Dynia to niskokaloryczne, ale bardzo odżywcze warzywo. Jest bogata w witaminy (A, C, E), minerały (potas, magnez, wapń), błonnik oraz antyoksydanty. Regularne spożywanie dyni może przyczynić się do poprawy kondycji skóry, wzmacniania układu odpornościowego, a także wspomagać pracę serca i układu pokarmowego.

Na rynku dostępnych jest wiele odmian dyni, różniących się kształtem, kolorem, wielkością oraz smakiem. Do najpopularniejszych należą:

Dynia Hokkaido – mała, okrągła dynia o pomarańczowej skórce i słodkim, kremowym miąższu. Nie wymaga obierania.

Dynia piżmowa (butternut) – wydłużona dynia o gładkiej, beżowej skórce i słodkawym, orzechowym smaku.

Dynia makaronowa – duża, owalna dynia, której miąższ po ugotowaniu przypomina makaron.

Dynia olbrzymia (atlantycka) – może osiągać imponujące rozmiary, nawet do kilkuset kilogramów.

W Polsce uprawia się przede wszystkim dwa gatunki dyń: dynię zwyczajną i dynię olbrzymią. W 2023 r. w Krajowym Rejestrze Odmian było zarejestrowanych około 30 odmian tej rośliny.

Skąd wziął się dyniowy boom w Polsce? – Rosnąca produkcja dyni w Polsce jest spowodowana zwiększającym się popytem konsumpcyjnym, a także stosunkową łatwością uprawy, która nie wymaga dobrych gleb i dużych nakładów na ochronę chemiczną. Dynię można przechowywać przez kilka miesięcy, a więc można ją kupić także w okresie późnojesiennym i wczesnozimowym – mówi zastępca dyrektora generalnego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa Marcin Wroński.

Na rynku unijnym od 2019 r. notowana jest wzrostowa tendencja w produkcji dyni. W 2022 r. zbiory dyni w UE osiągnęły ponad 1 mln ton i były o 3 proc. większe od poprzedniego roku.

Udział Polski w całkowitych zbiorach dyni w UE wyniósł w 2022 r. blisko 40 proc.

Dynia jest niezwykle wszechstronnym składnikiem kulinarnym. Można z niej przyrządzić zupy, kremy, risotto, makarony, placki, ciasta, a nawet dżemy. Dynia świetnie komponuje się z przyprawami takimi jak cynamon, gałka muszkatołowa, imbir czy kurkuma, które podkreślają jej słodkawy smak. Dynie wykorzystuje się również w przemyśle spożywczym np. jako dodatek w piekarnictwie, a także w przemyśle farmaceutycznym lub jako paszę dla zwierząt.

Dynia, choć kojarzy się głównie z jesienią i Halloween, zasługuje na miejsce w naszej diecie przez cały rok. Jej wszechstronność kulinarna a także liczne właściwości odżywcze sprawiają, że jest to warzywo wyjątkowe i wartościowe, o którym warto pamiętać nie tylko w chłodniejsze dni.

Agencja Informacyjna, Gospodarka /EST, PAP, KOWR/ 1.11.2023

Ilustracja: DALL-E