Order Orła Białego jest najstarszym i najwyższym odznaczeniem państwowym w Rzeczpospolitej Polskiej. Choć jego historia sięga czasów króla Augusta II Mocnego, to odnowiony został przez Sejm Rzeczypospolitej ustawa z dnia 4 lutego 1921 roku. Wznowienie Orderu wiązało się także z nowym wyglądem oraz odmienną dewizą: Za Ojczyznę i Naród. 4 lutego 2021 roku obchodzona jest setna rocznica tego wydarzenia.
Order Orła Białego nadawany jest najwybitniejszym Polakom oraz najwyższym rangą przedstawicielom państw obcych za znamienite zasługi cywilne i wojskowe dla pożytku Rzeczypospolitej Polskiej. Przyznawany jest zarówno w trakcie pokoju, jak i w czasie wojny. Odznaczenie noszone jest na błękitnej wstędze, którą przewiesza się przez lewe ramię do prawego boku. Gwiazda Orderu noszona jest na lewej piersi.
Historia Orderu Orła Białego
Pierwszy Order Orła Białego ustanowił król August II Mocny 1 listopada 1705 na zamku w Tykocinie, miasteczku na Podlasiu. W I Rzeczypospolitej przyznawany był przede wszystkim magnatom wspierającym króla w wolnej elekcji. Orderem Orła Białego zostali uhonorowani: Karol Stanisław Radziwiłł, Hieronim Lubomirski, Michał Kazimierz Ogiński, Ignacy Krasicki, Stanisław Kostka Potocki, Stanisław Małachowski oraz hetman Iwan Mazepa. Renoma przyznawanego odznaczenia osłabła znacznie w czasach Augusta III. Stało się tak za sprawą ministra Henryka Brühla, który sprzedawał Order na skalę masową. Za czasów panowania Stanisława Augusta Poniatowskiego Order Orła Białego nadawany był na rozkaz cesarzowej Katarzyny II jej niemieckim i rosyjskim faworytom z Potiomkinem na czele. Po III rozbiorze Polski zaprzestano honorowania tym odznaczeniem.
Order Orła Białego ustanowiono ponownie w 1807 roku jako najwyższe odznaczenie Księstwa Warszawskiego, a później kongresowego Królestwa Polskiego. Po upadku powstania listopadowego w 1831 roku Order zniesiono ukazem cara. Zniesiono także Order Świętego Stanisława oraz Order Virtuti Militari. W miejsce dotychczasowych odznaczeń ustanowiono Cesarski i Królewski Order Orła Białego , przyznawany przez carów Rosji aż do upadku caratu w marcu 1917 roku.
Kolejną reaktywację odznaczenie miało w 1921 roku. Sejm Rzeczypospolitej odnowił go ustawą z dnia 4 lutego 1921 roku jako najwyższe odznaczenie państwowe. Wraz z ponownym pojawieniem się Order Orła Białego otrzymał nowy wygląd, na który złożyły się złoty krzyż maltański z białą emaliowaną obwódką i złotymi promieniami między ramionami, dalej biały, emaliowany i ukoronowany orzeł z rozpostartymi skrzydłami z głową skierowaną w prawo umieszczony w centrum krzyża. Order uzyskał również nową dewizę: Za Ojczyznę i Naród.
Agencja Informacyjna, Gospodarka / 04.02.2021
Foto By Polish govt – Dziennik Ustaw RP nr 90/1992 poz.452