Ferdynand książę Radziwiłł – Życie i działalność

 

Książę Ferdynand Radziwiłł to bardzo frapująca, chociaż mało znana postać historyczna. Teraz dr Eweliny Wanke opublikowała biografię tego wybitnego, polskiego arystokraty.

 

Życiorys Ferdynanda księcia Radziwiłła stanowi bardzo interesujący przykład losów polskiego arystokraty-katolika w dobie rozbiorów Rzeczpospolitej. Arystokrata wyróżniał się na tle pozostałych członków „berlińskiej” linii Radziwiłłów polskim patriotyzmem i wiernością własnej rodzinie. Wychowany w środowisku dworu królewskiego Hohenzollernów, Ferdynand książę Radziwiłł związany był z monarchią pruską niepisanym węzłem lojalności. Jednocześnie manifestowane przez jego najbliższych, przede wszystkim ojca, poglądy ultramontańskie i praktykowana tradycja działalności społecznej katolików świeckich sprawiły, że w epoce „Kulturkampfu” (z niem. „walka kulturowa”) stanął on w opozycji do rządu kanclerza Otto von Bismarcka.

 

Faust według Radziwiłła

 

Nowa książka „Ferdynand książę Radziwiłł (1834-1926) Życie i działalność” autorstwa historyka dr. Eweliny Wanke to solidnie opracowania biografia polskiego arystokraty i patrioty. Ferdynand książę Radziwiłł był ciekawą osobą. Przez wiele lat był posłem do Reichstagu (niemiecki parlament) i szefem tamtejszego koła polskiego. Pozostawał w opozycji do kanclerza Otto von Bismarcka. Walczył w obronie polskości w czasach „wojny kulturowej”. Czasami uciekał się do działań pozaprawnych, jednak preferował metody polityczne. Niedawno Ministerstwo Kultury Republiki Federalnej Niemiec uznało go za jednego ze 100 najważniejszych polityków dla formowania niemieckiej demokracji, obok takich postaci jak kanclerze Federalnej Republiki Niemiec: Konrad Adenauer, Willy Brandt właśc. Karl Herbert Frahm – laureat pokojowej Nagrody Nobla) czy Helmut Kohl etc. W roku 1919 jako najstarszy poseł otwierał pierwszy posiedzenie Sejmu Rzeczpospolitej Polskiej.

 

Biografia „Ferdynand książę Radziwiłł (1834-1926) Życie i działalność” autorstwa historyka dr. Eweliny Wanke powinna zainteresować historyków XIX wieku z Polski, Niemiec a także z Ukrainy, bo był właścicielem ordynacji ołyckiej na Wołyniu. Publikacja ukazała się nakładem Wydawnictwa DiG i Edition La Rama, w serii: Fasci Radzivilliani. Książka „Ferdynand książę Radziwiłł (1834-1926) Życie i działalność” została opublikowana dzięki wsparciu Fundacji Trzy Trąby.

 

Bardzo cieszę się, że powstała i została opublikowana biografia „Ferdynand książę Radziwiłł (1834-1926) Życie i działalność” autorstwa historyka dr. Eweliny Wanke, mojego antenata, który był niezłomnym obrońcą polskości.” – Skomentował wydanie książki Maciej Radziwiłł. – „Dziękuję wszystkim, którzy przyczynili się do wydania tej książki, a przede wszystkim panu profesorowi Sławomirowi Górzyńskiemu właścicielowi i prezesowi zasłużonego wydawnictwa DiG.” – Powiedział Maciej Radziwiłł.

Świat polskiej szlachty

 

Ferdynand Fryderyk Radziwiłł herbu Trąby – książę, polski polityk i patriota. Urodził się 19 października 1834 r. w Berlinie. Był synem księcia generała Bogusława Fryderyka Radziwiłła i Leontyny Gabrieli von Clary und Aldringen, brat księcia Edmunda Radziwiła i księcia Władysława Radziwiłła – jezuity. Był ojcem Małgorzaty i książąt: Janusza Franciszka, Michała Radziwiłła Rudego oraz Karola Ferdynanda.

 

Książę Ferdynand Fryderyk Radziwiłł w latach 1874–1919 był posłem polskim do Reichstagu z okręgu Ostrów-Odolanów-Ostrzeszów-Kępno. W połowie lat 70. XIX wieku ukrywał w Antoninie poszukiwanego przez władze pruskie księdza Walentego Śmigielskiego. W latach 1889–1918 przewodził Kołu Polskiemu. Był także posłem pruskiego Landtagu. W okresie „kulturkampf” opowiedział się zdecydowanie po stronie polskiej. Zasłynął odważną interpelacją w sprawie strajków szkolnych we Wrześni. Zasiadał także dożywotnio w wyższej izbie parlamentu Rzeszy – Izbie Panów. Należał do Szwajcarskiego Komitetu Generalnego Pomocy Ofiarom Wojny. W 1919 jako były poseł do Reichstagu został posłem na polski Sejm Ustawodawczy w Warszawie. Jako najstarszy poseł objął funkcję marszałka seniora i przewodniczył pierwszemu posiedzeniu. Mandat poselski sprawował do 1 czerwca 1919, kiedy nie został wybrał w wyborach uzupełniających w Wielkopolsce.

 

Ferdynand książę Radziwiłł zmarł 28 lutego 1926 roku,  w Rzymie. Został pochowany w podziemiach kaplicy Radziwiłłów w podostrowskim Antoninie.

 

Agencja Informacyjna

 

Agencja InformacyjnaKultura / BEJ/ 05.12.2021