Agencja Informacyjna: 90 lat temu wybitny poeta Zdzisław Jerzy Bolek przyszedł na świat. W niedzielę 14 stycznia 2024 roku przypada 90 rocznica urodzin Zdzisława Jerzego Bolka, który podobnie jak poeci Krzysztof Kamil Baczyński, Edward Stachura, Rafał Wojaczek, Stanisław Grochowiak, Ryszard Milczewski-Brono, Andrzej Bursa, zmarł przedwcześnie, ale już zdołał ukazać swój wielki talent literacki.
Spis treści
Zdzisław Jerzy Bolek – początek
Zdzisław Jerzy Bolek zaczął swoja działalność artystyczną jako współzałożyciel Teatru „Koziołeczek” w 1954 r. Jako poeta debiutował w prasie literackiej, po upadku socrealizmu czyli reżimowego kierunku realizmu socjalistycznego Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej, który obowiązywał w latach 1949-1955. Był jednym z założycieli ogromnie barwnego i frapującego dwutygodnika społeczno-kulturalnego „Współczesność”, który zaczęto wydawać na fali tak zwanej „odwilży” politycznej w 1956 r.
Współczesność
Do pisarzy, związanych z czasopismem „Współczesność”, należą m. in. Miron Białoszewski, Zdzisław Jerzy Bolek, Ernest Bryll, Stanisław Grochowiak, Ireneusz Iredyński Marek Nowakowski, czy Roman Śliwonik. Stworzyli oni zupełnie nowy nurt w polskiej literaturze. Zostali oni zaklasyfikowani jako pokolenie „Współczesności”. Zdzisław Jerzy Bolek współpracował także z tygodnikami „Orka” i „Tygodnik Kulturalny”.
Debiut książkowy w 1958 r.
W 1958 r. Zdzisław Jerzy Bolek opublikował swój pierwszy tom wierszy „Róża” w Spółdzielni Wydawniczej „Czytelnik”, który został doskonale przyjęty przez czytelników i krytyków. W poplątanej rzeczywistości Polski Ludowej trudno się było odnaleźć. Zdzisław Jerzy Bolek postawił na miłość. Właśnie to uczucie dominuje w jego wierszach. Poeta wybrał bardzo trudny obszar, ponieważ o miłości piszą praktycznie wszyscy.
Opinia: Andrzej Tchórzewski
„Zdzisław Jerzy Bolek wolnym wierszem operuje znacznie lepiej niż wielu poetów, którym się zdaje, że wystarczy porzucić interpunkcję, ułożyć zwyczajną prozę w linijki i już jest wiersz. Unika zdaniowych deklaracji i potrafi wykorzystać wszystkie zalety bezinterpunkcyjnego zapisu”. – Uważa Andrzej Tchórzewski – krytyk literacki i poeta.
Opinia Zygmunt Trziszka
„Wiersze Zdzisława Jerzego Bolka zasługują na ponowne przypomnienie, nie tylko dlatego, że Poeta potrafił ocalić siebie i swoją poezję, choć dane mu było żyć w czasie i miejscu gdzie najłatwiej zagubić się”. – Twierdził Zygmunt Trziszka – pisarz.
15 lat milczenia
Po udanym debiucie książkowym Zdzisław Jerzy Bolek zamilkł jako poeta na 15 lat. Nowy tom wierszy „Zapewnienie o miłości” ukazał się w 1973 r. Poeta potwierdził, że jego znakiem firmowym poezji Zdzisława Jerzego Bolka była miłość. To uczucie go fascynowało i jemu poświęcił gro swoich utworów. Poeta publiczność zafascynował także świeżym, oryginalnym, a nawet awangardowym językiem literackim. To sprawiło żywe zainteresowanie jego poezji. Zdzisław Jerzy Bolek stworzył jednak własny, oryginalny styl literacki, który zaskakuje świeżością nawet pół wieku później.
Ciąg dalszy 2 lata później
Po udanym powrocie literackim tomem „Zapewnienie o miłości”, 2 lata później, w 1975 r. ukazała się nowa książka „Poza granicę snu”. Opublikowane w niej wiersze charakteryzują się wyjątkową czułością. Niestety na tym kończy się rozwój poetyckie Zdzisława Jerzego Bolka, zakończony tragiczną śmiercią w wypadku samochodowym w 22 czerwca 1975 r.
Zdzisław Jerzy Bolek – nadal publikuje.
Śmierć Zdzisława Jerzego Bolka nie przerwała jego więzi z czytelnikami. Wielu z nich nawet po latach dobrze go wspomina, ponieważ, ze względu na siłę wierszy Poety jest nadal obecny w ich świadomości. W 1978 roku pośmiertnie ukazała się książka „Nim będzie tylko milczenie” zawierająca zbiór opublikowanych wierszy oraz kilka wcześniej nie ogłaszanych. Przedmowę do książki napisał Piotr Kuncewicz – krytyk literacki i pisarz. Kolejna Książka „Kiedy kocham”, zawierająca miłosne utwory Zdzisława Jerzego Bolka została opublikowana w 1999 r.
Zdzisław Jerzy Bolek – 21 wiek
W 21. wieku Zdzisław Jerzy Bolek i jego poezja są jeszcze bardziej przenikliwe niż w momencie powstawania. W W czasach pośpiechu, bylejakości i nieuzasadnionej „lekkości bytu wskazywanie tego co jest naprawdę ważne i istotne w życiu okazuje się jeszcze bardziej przenikliwe. W zderzeniu ze współczesnym światem wrażliwość poezji Zdzisława Jerzego Bolka zachwyca lub wręcz wprawia w oniemienie. Jest to poezja głęboka, skłaniającą do prawdziwego współodczuwania, a poecie fenomenalnie udaje się grać na strunach duszy czytelnika.
Poeta, publicysta, socjolog kultury
Zdzisław Jerzy Bolek – poeta, publicysta, z wykształcenia socjolog kultury. Urodził się 14 stycznia 1934 r. w Warszawie. Zginął tragicznie w wypadku samochodowym 22 czerwca 1975 r. Współzałożyciel Teatru „Koziołeczek” (1954 r.). Poeta pokolenia „Współczesność” (1956 r. ), współtwórca i współredaktor dwutygodnika o tej samej nazwie. Współtworzył m. in. Korespondencyjny Klub Młodych Pisarzy. Był też dyrektorem Wydawnictwa „Iskry” w latach 1969–1972, gdzie zainicjował serię wydawniczą „Życiorysy Polaków”. Autor antologii „Wróciła Polska” i współredaktor pamiętników „Oblicza młodości”.
Książki z poezją Zdzisława Jerzego Bolka: „Róża”(Spółdzielnia Wydawnicza „Czytelnik”, Warszawa, 1958), „Zapewnienie o miłości” (Państwowe Wydawnictwo „Iskry”, Warszawa, 1973 r.), „Poza granicę snu”, Państwowe Wydawnictwo „Iskry”, Warszawa, 1975 r.), „Nim będzie tylko milczenie” (Państwowe Wydawnictwo „Iskry”, Warszawa, 1978 r.) i „Kiedy kocham”, (Wydawnictwo Książkowe IBiS, Warszawa, 1999 r.). Zdzisław Jerzy Bolek został wyróżniony m. in. nagrodami: Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski i Złoty Krzyż Zasługi.
Agencja Informacyjna, Kultura, /DEC/ 13.01.2024