Synestezja Joli Grabowskiej

Czy można można zobaczyć dźwięk? Wydaje się to niemożliwe. Jola Grabowska badająca zjawisko synestezji udowadnia, że to możliwe.

Synestezja to zjawisko równoczesnego postrzegania – stan lub zdolność, w której doświadczenia jednego zmysłu (np. wzroku) wywołują również doświadczenia charakterystyczne dla innych zmysłów. Stosunkowo najczęściej spotykane jest „barwne słyszenie”, chromestezja, które polega na tym, że dźwięki lub współbrzmienia wywołują wrażenia barwne bądź barwy – dźwięki. Synestetami byli m.in.: Nikołaj Rimski-Korsakow, Salomon Szereszewski, Vladimir Nabokov, Wassily Kandinsky, Paul Klee, Franciszek Liszt, Olivier Messiaen, a są Marta Ptaszyńska, Chris Urbanowicz, Lorde, John Mayer. Teraz do tego grona nadwrażliwych artystów dołączyła Jola Grabowska.

 

W przypadku wystawy „Synestezja” Joli Grabowskiej  przedmiotem są głównie wrażenia słuchowe i związane z nimi emocje.

 

 

Abstrakcje są odbiciem różnorodnych bodźców, śladami dźwięków muzyki, a także dźwięków, dochodzących z otoczenia, jak szum czy hałas. Pierwsze prace Joli Grabowskiej związane z tym tematem powstały w technice wklęsłodruku jeszcze w okresie studiów. Powstał wówczas cykl grafik „Impulsy”. Istotną inspiracją dla malarki jest niezmiennie przyroda i jej żywioły takie jak ogień, powietrze i woda. Na ekspozycji można zobaczyć m.in. ekspresyjne pejzaże na pograniczu abstrakcji, inspirowane zjawiskami atmosferycznymi, takimi jak burze czy wichury. Mimo, że postać człowieka nie jest przedmiotem tych obrazów, to jednak jego natura i emocje znajdują się centrum ich uwagi.

 

„Zbiór obrazów składa się z różnych wątków oraz inspiracji, które przewijały się w mojej pracy przez blisko dziesięć lat”. – Wyjaśnia Jola Grabowska, autorka wystawy Synestezja.  – Tą wystawą powracam do techniki akwareli, którą posługiwałam się najchętniej jeszcze w okresie nauki w Liceum Plastycznych w Supraślu, gdzie pokazywałam na wystawie dyplomowej cykl akwarelowych pejzaży. Aktualnie prezentowany zestaw przedstawia prace, których głównym tematem jest natura, w mniej lub bardziej oczywistej odsłonie – od konkretnych, czytelnych motywów, poprzez elementy abstrakcji organicznej. Przebija się w tym zestawieniu zainteresowanie żywiołami, a także pojawiają się przedmioty, elementy architektury czy też zwierzęta. Nie bez znaczenia na występowanie tych motywów ma to, że wychowałam się otoczona krajobrazem Suwalszczyzny, który na zawsze zakorzenił we mnie miłość do przyrody. Prezentowany zestaw jest jednocześnie kontynuacją śledzenia mechanizmów pamięci – operacji postrzegania, odczuwania, zapamiętywania i wreszcie wspominania. Temu tematowi poświęciłam najwięcej uwagi podczas studiów artystycznych w Toruniu. Pamięć emocjonalna to połączenie pamięci zdarzeń z emocjami. Wspomnienia, poprzez dokonywaną w umyśle syntezę wrażeń, budują obrazy, które pozbawione pierwotnego kontekstu, stają się nową, autonomiczną formą, żyjącą częstokroć własnym życiem. Przenikające się elementy obrazów, momentami zatarte, sąsiadują z czytelnymi motywami, które nie pozwalają jednakże na jednoznaczną identyfikację miejsca i czasu – jak w okruchach pamięci.” – Dodaje Jola Grabowska.

 

Wernisaż wystawy „Synestezja” Joli Grabowskiej odbędzie się w piątek, 22 marca 2019 roku, o godz. 17.00, w Sali Wystawowej Opery i Filharmonii Podlaskiej, przy ul. Odeskiej 1 w Białymstoku. Ekspozycja będzie dostępna do 30 kwietnia 2019 roku.

 

 

Jola Grabowska jest absolwentką Wydziału Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. W 2005 roku obroniła dyplom z grafiki warsztatowej. Urodziła się w Suwałkach i do dziś jest związana z Podlasiem (ukończyła liceum sztuk plastycznych w Supraślu). Zajmuje się malarstwem, grafiką, fotografią. Jej prace publikowane były m. in. w niezależnym piśmie artystycznym „Enigma. Ludzie * Sztuka * Myśli” oraz „Baltas Kambarys” – magazynie klasy kreatywnej, wydawanym na Litwie. Jest autorką 10 wystaw indywidualnych m. in. w Gdańsku, Wilnie i Brukseli. Uczestniczyła w ponad 30 zbiorowych wystawach w kraju i za granicą, w większości na Litwie, gdzie wielokrotnie brała udział w międzynarodowych plenerach malarskich w Kownie.

 

Agencja Informacyjna

 

Agencja InformacyjnaKultura /BEJ/ 21.03.2019