Nieznane losy Ziemiaństwa

 

Ziemiaństwo przez cały okres rządów komunistów w Polsce było przedstawiane przez rządowa propagandę w negatywnym świetle. Miało to wyłącznie polityczny cel. Chodziło o zohydzenie tzw. wroga klasowego.

Wpisywało się to w tradycję zapoczątkowaną przez Związek Radziecki (obecnie Rosja), która taką narrację rozpoczęła w 1939 roku, kiedy na mocy porozumienia z Niemcami dokonała czwartego rozbioru Polski i zajęła wschodnią część kraju. Tej historii poświęcona była ogólnopolska konferencja naukowa pt. Zagłada ziemiaństwa polskiego na dawnych ziemiach wschodnich Rzeczypospolitej w latach 1939-1945 zorganizowana przez Polskie Towarzystwo Ziemiańskie i Instytut Pamięci Narodowej.

Od czasów sowieckiej agresji na Polskę we wrześniu 1939 r., poprzez wojnę niemiecko-sowiecką, na działaniach lewicowej partyzantki, w latach 1944-1945 kończąc, polskie ziemiaństwo poddawane było stałym szykanom i represjom.

W tym okresie podobne działania podejmowali nie tylko Rosjanie i Niemcy, w zależności od tego, kto w poszczególnych okresach okupował wschodnie tereny Polski. Celem było pozbawienie polskich ziemian ich majątków, a konsekwencji również aresztowania i przymusowe przesiedlenia na wschodnie tereny Związku Radzieckiego.

Na konferencji przedstawiono skutki działań obydwu okupantów, które dramatycznie wpłynęły nie tylko na losy ludzi, ale również dziedzictwo kulturowe w postaci dworów i pałaców, zbiorów sztuki, bibliotek, itd.

Działania wojenne doprowadziły do zniszczenia wielu bardzo cennych obiektów zabytkowych oraz zgromadzonych w ich wnętrzach kolekcji dzieł sztuki, bibliotek i rodzinnych archiwów. Były to wielkie straty dla kultury polskiej, których nie sposób odzyskać.

Dramat tych wydarzeń potęguje świadomość, że polskie ziemiaństwo, charakteryzowało się wielkim patriotyzmem i od samego początku czwartego rozbioru stanęło w obronie Polski, zgodnie z hasłem „Bóg Honor Ojczyzna”.

Wielu wybitnych patriotów poległo na frontach walki albo zginęło na skutek represji.

Ogólnopolska konferencja naukowa pt. „Zagłada ziemiaństwa polskiego na dawnych ziemiach wschodnich Rzeczypospolitej w latach 1939-1945” słuzy pogłębieniu wiedzy o losach polskich ziemian na kresach podczas drugiej wojny światowej, które po dziś dzień wciąż są mało znane i słabo udokumentowane. Prowadzenie badań utrudnia rozproszenie źródeł oraz fakt, ze tereny te pozostały po II wojnie światowej poza granicami Polski. Dlatego też Polskiego Towarzystwo Ziemiańskie planuje kontynuowanie prac nad tą tematyką w przyszłości, przy udziale Instytutu Pamięci Narodowej.

 

Agencja InformacyjnaAgencja Informacyjna, Kultura /BEJ/, 02.07.2018

Fot. by Wojsyl [GFDL, CC-BY-SA-3.0 or CC BY-SA 2.5], from Wikimedia Commons