Dzień niepodległości Izraela

 14 maja 1948 roku David Ben Gurion – polityk, działacz i przywódca ruchu syjonistycznego ogłosił przez radio z biblioteki miejskiej w Tel Awiwie powstanie niepodległego Izraela. Od zburzenia Drugiej Świątyni Jerozolimskiej, czyli najważniejszej świątyni Izraelitów przez Rzymian i końca antycznego państwa żydowskiego mijało wówczas aż 1878 lat.

Żydzi zawsze pragnęli mieć swoje państwo. II wojna światowa pokazała, że rzeczywiście musiało ono powstać. Dowodem na to jest choćby kilka zdań zapisanych w 1941 roku na terenie getta w Łodzi przez nieznaną osobę żydowskiego pochodzenia. Niepodpisany dokument, zachowany do dziś brzmi:

„ Świat potrzebuje państwa żydowskiego i z tego powodu ono powstanie. (…) W państwie żydowskim młode pokolenie odkryje świetlaną przyszłość wolności i godności. Nawet jeśli w naszej ziemi obiecanej będziemy mieć długie krogulcze nosy, nawet jeśli zapuścimy czarne czy rude brody i chodzić będziemy na krzywych nogach, nie będziemy wystawieni na kpinę i pośmiewisko. Wreszcie będziemy żyć tam jako wolni mężczyźni i kobiety, i umierać będziemy w pokoju w naszej ojczyźnie”.

Po zakończeniu II wojny światowej setki tysięcy europejskich Żydów szukały dla siebie nowego domu.

Wówczas było już wiadomo, że państwo żydowskie powstanie, chociaż wszelkie plany wydawały się ryzykowne i niebezpieczne. Palestyną zarządzali wówczas Brytyjczycy, jako dawną prowincją Imperium Osmańskiego.  Postanowili, że Palestynę opuszczą 15 maja 1948 roku. Ich wycofywanie się wprowadziło jedynie wielkie zamieszanie. Bowiem na tym terenie od kilku miesięcy trwała żydowsko-arabska wojna, w czasie której ginęło wielu ludzi. Trzeba było podjąć ostateczną decyzję.

Współczesne państwo Izrael proklamowało niepodległość. Proklamacja niepodległości Izraela odbyła się 14 maja 1948 roku, dokładnie o godzinie 16.00 w Domu Dizengoffa w Tel Aviv, przez premiera Dawida Ben Guriona.

Powstało żydowskie państwo Izrael utworzone na podstawie rezolucji Zgromadzenia Ogólnego Organizacji Narodów Zjednoczonych (ONZ) numer 181 z 29 listopada 1947 roku. Państwo powstało na części terytorium byłego brytyjskiego Mandatu Palestyny. W dniu tym w Izraelu obchodzi się święto państwowe – Dzień Niepodległości Izraela.

Dzień 14 maja wybrano celowo.  Z początkiem 15 maja 1948 roku wygasał bowiem mandat Brytyjczyków nad Palestyną.

Gali Atari i Eden Ben Zaken (na zdjęciu) w specjalnie przygotowanej wersji piosenki “Halleluajah” na obchody 70. lecia niepodległości Izraela.
https://agencja-informacyjna.com/kultura/przedwojenny-swiat-grodziskich-zydow/

Stolicą nowego państwa o nazwie Izrael ogłoszono Jerozolimę.

Dotychczasowa Rada Ludowa przekształciła się w Tymczasową Radę Państwa (Moezet ha-Medina ha-Zmanit). Najważniejszą głową państwa żydowskiego został Chaim Weizmann – izraelski naukowiec chemik, a zarazem polityk, kolejny reprezentant ziem polskich, który na świat przyszedł w Motolu na Polesiu.

Barry Rubin i Walter Laqueur w książce „The Israel – Arab Reader” opisali proklamację niepodległości Izraela słowami:

„Do kwietnia 1948 r. nie istniał żaden projekt deklaracji niepodległości. Korzystając, w ramach filozoficznych, z amerykańskiej Deklaracji Niepodległości oraz Konstytucji Stanów Zjednoczonych, niewielka grupa prawników i polityków połączyła w całość Deklarację Niepodległości Izraela. Szereg innych ważnych decyzji politycznych odnoszących się do żydowskiej państwowości ustalano w ostatniej chwili: lokalizacja stolicy państwa, jego ostateczne imię oraz połączenie licznych żydowskich organizacji zbrojnych pod jednym dowództwem. Operacje wojskowe, zwłaszcza w okolicy osadnictwa w Kfar Etzion na południe od Jerozolimy, odwróciły uwagę od podjęcia ostatecznej decyzji w tej kwestii. Również jednym z priorytetów Dawida Ben-Guriona, szefa Agencji Żydowskiej i przyszłego premiera Izraela, było uzyskanie w Białym Domu od prezydenta Trumana, formalnej i złożonej na piśmie akceptacji nowego państwa.”

Hymn Izraela “Hatikva”

W 1948 roku w Polsce w sali obrad Stołecznej Rady Narodowej Towarzystwo Przyjaźni Polsko-Palestyńskiej zwołało wielki wiec z udziałem przedstawicieli wszystkich ówczesnych polskich partii politycznych: Polskiej Partii Robotniczej (PPR), Polskiej Partii Socjalistycznej (PPS), Związku Samopomocy Chłopskiej i Stronnictwa Ludowego, Stronnictwa Demokratycznego oraz Adolfa Bermana – polskiego i izraelskiego działacza społecznego i polityka.

 Przyjęto wówczas rezolucję głoszącą, iż „jedynym zadośćuczynieniem za niezliczone ofiary poniesione przez naród żydowski jest wolne i niepodległe państwo żydowskie”.

Po proklamacji niepodległości Izraela polskie gazety pisały o tym wydarzeniu. Przykładowo „Życie Radomskie” w numerze z 18 maja 1948 roku na pierwszej stronie umieściło pilne wiadomości z Bliskiego Wschodu: „Nowy prezydent Państwa Izraela”, „Państwo Izraela chce zostać członkiem ONZ”, „Wojska Egiptu, Syrii i Transjordanii wkroczyły na terytorium Palestyny”.

1 października 1948 roku dyplomata i polityk Izrael Barzilaj (wcześniej Izrael Izenberg), czyli tak zwany „pierwszy Izraelczyk w Polsce” wziął udział w kilku uroczystościach. W swoim liście z do Szmuela Friedmana z Ministerstwa Spraw Zagranicznych w Tel Awiwie pisał:

https://agencja-informacyjna.com/izrael-purim-inny-niz-zwykle/

„Wczoraj składaliśmy kwiaty na Grobie Nieznanego Żołnierza i na Pomniku Bohaterów Getta. Grali „Hatikwę” i była wspaniała uroczystość wojskowa. Gdy wchodziliśmy do getta, niebo się zachmurzyło i zaczął padać deszcz. Płakało niebo, płakali ludzie. Pewnie wyda ci się dziwne to ‘sentymentalne sprawozdanie’ przedstawiciela państwa. Ale nie zapominaj, że mowa o warszawskim getcie i że nasze serca są pełne przeżyć. A od jutra zaczyna się szary dzień pracy, czego listy będą na pewno niezbitym odzwierciedleniem.”

19 lipca 2018 roku parlament Izraela przyjął ustawę „Prawo o żydowskim państwie narodowym”. Zgodnie z ustawą Izrael stał się państwem wyłącznie żydowskim. W związku z tym między innymi zniesiono status języka arabskiego jako drugiego języka urzędowego.

Agencja Informacyjna, Kultura /SYL/ 20.04.2021

Ilustracja: Obraz Eduardo Castro z Pixabay