Wisława Szymborska była polską poetką, ilustratorką, eseistką, krytykiem, tłumaczką i felietonistką. W 1996 roku została laureatką literackiej Nagrody Nobla. 1 lutego 2022 roku mija 10 lat od śmierci autorki.
Maria Wisława Anna Szymborska urodziła się 2 lipca 1923 roku na Prowencie nad jeziorem Kórnickim. Była córką prawicowego polityka Wincentego Szymborskiego oraz Anny Marii z domu Rottermund. Rok po jej narodzinach rodzina Szymborskich przeniosła się do Torunia, a w 1929 roku zamieszkali na stałe w Krakowie, gdzie Wisława Szymborska uczęszczała do szkoły powszechnej a później do gimnazjum. Ze względu na wybuch II wojny światowej naukę kontynuowała na tajnych kompletach.
W 1943 roku Szymborska podjęła pracę urzędniczki na kolei, co pomogło jej uniknąć wywiezienia na roboty do Rzeszy. Był to również czas, w którym po raz pierwszy zaczęła wykonywać ilustracje. Ilustrowała podręcznik do języka angielskiego Jana Stanisławskiego. Szymborska stawiała też pierwsze kroki jako pisarka tworząc opowiadania i niekiedy wiersze. Dość szybko odnalazła swoje miejsce w życiu literackim Krakowa. Należała także do grupy literackiej „Inaczej”, gdzie, jak sama po latach wspominała, największe wrażenie wywarł na niej Czesław Miłosz.
W 1946 roku Wisława Szymborska podjęła studia polonistyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim, następnie przeniosła się na socjologię. Trudna sytuacja materialna nie pozwoliła jej jednak ukończyć studiów. W roku 1948 roku poetka poślubiła Adama Włodka, z którym zamieszkali w domu Literatów przy ulicy Krupniczej 22. Małżeństwo przetrwało 6 lat.
W roku 1957 Wisława Szymborska nawiązała kontakty z paryską „Kulturą”, a także z Jerzym Giedroyciem. Prowadziła warsztaty poetyckie na odbywającym się na Uniwersytecie Jagiellońskim Studium Literacko-Artystycznym. Pisarka pierwsze wiersze opublikowała w krakowskim „Dzienniku Polskim”, a następnie w „Walce” oraz „Pokoleniu”. W latach 1947-1948 była sekretarzem dwutygodnika oświatowego „Świetlica Krakowska”, gdzie zajmowała się ilustracjami do książek.
W 1949 roku pojawił się pierwszy tom poezji „Wiersze”. Cenzura PRL, według której wiersze nie spełniały wymagań socjalistycznych, nie dopuściła go jednak do druku. Wydanym debiutem książkowym poetki był tomik wierszy z 1952 roku „Dlatego żyjemy”. W tym samym czasie Wisława Szymborska weszła w skład zespołu redakcyjnego tygodnika „Życie literackie”, a od 1968 roku prowadziła w nim z stałą rubrykę „Lektury nadobowiązkowe”. Od 1981 roku była członkinią redakcji krakowskiego miesięcznika „NaGłos”. Poetka należała do Związku Literatów Polskich oraz była członkinią Stowarzyszenia Pisarzy Polskich.
Wisławę Szymborską uznaje się za twórczynię i propagatorkę takich żartobliwych gatunków literackich jak: lepieje, moskaliki, odwódki i altruiti. Szymborska znajduje się w grupie najczęściej tłumaczonych polskich autorów, a jej książki zostały przetłumaczone na 42 języki.
Wisława Szymborska była wielokrotnie oznaczana. Jest laureatką między innymi: Orderu Orła Białego, Krzyża Kawalerskiego Orderu Odrodzenia Polski, Złotego Krzyża Zasługi, Nagrody Goethego, Nagrody Herdera oraz Nagrody Nobla w dziedzinie literatury, którą przyznano autorce 3 października 1996 roku. Poetka zmarła 1 lutego 2012 roku podczas snu w swoim mieszkaniu w Krakowie. Pogrzeb odbył się 9 lutego 2012 roku i zgodnie z wolą pisarki urnę z prochami złożono w grobie rodzinnym na cmentarzu Rakowickim.
Agencja Informacyjna, Kultura / now/ 31.01.2022
Źródło foto: Juan de Vojníkov – Praca własna, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=10776109