90 rocznica urodzin Ryszarda Kuklińskiego

Ryszard Kukliński pseudonim „Jack Strong”, pułkownik Wojska Polskiego oraz armii amerykańskiej. W polskiej historii postać uważana za kontrowersyjną, ze względu na swoją współpracę z CIA. 13 czerwca mija 90 rocznica jego urodzin.

Ryszard Kukliński urodził się 13 czerwca 1930 roku w Warszawie. 1 października 1947 został przyjęty do Oficerskiej Szkoły Piechoty nr 1 we Wrocławiu. Szybko awansował, dochodząc ostatecznie do stanowiska oficera sztabowego.

Po zakończeniu wojny Kukliński zamieszkał we Wrocławiu i początkowo usiłował uczyć się zawodu ślusarza w Zakładach Wodociągowo-Kanalizacyjnych. We wrześniu 1945 został jednak przyjęty do Miejskiej Straży Ochrony Obiektów.

1 października 1947 został przyjęty do Oficerskiej Szkoły Piechoty nr 1 we Wrocławiu. W 1950 został oskarżony o przynależność do AK, „Miecza i Pługa” oraz „Sierpa i Młota”. Decyzją szefa Sztabu Generalnego z 27 lipca 1950 został wydalony z uczelni i na początku sierpnia skierowany do odbycia zasadniczej służby wojskowej bez zaliczenia trzech lat pobytu w szkole do okresu służby. Po 2 tygodniach został jednak przywrócony do szkoły. Ukończył ją we wrześniu 1950 roku, uzyskując stopień chorążego. Promocja na pierwszy stopień oficerski (chorążego) odbyła się 3 września 1950 roku. Po ukończeniu szkoły został rozkazem ministra obrony narodowej z 23 września 1950 r. skierowany do dyspozycji Departamentu Personalnego MON. W latach od 1951 do 1952 roku odbywał kurs metodyczno-strzelecki przy Wyższej Szkole Piechoty w Rembertowie, po ukończeniu którego został dowódcą kompanii w 9 Pułku Zmechanizowanym.

W 1961 roku rozpoczął studia w Akademii Sztabu Generalnego WP. W 1964 roku jako współpracownik polskiego kontrwywiadu i wywiadu wojskowego, będąc studentem ASG WP, maskował zadania wykonywane przez oficera polskiego kontrwywiadu wojskowego mjr Kominka, pływając z Kołobrzegu do Szwecji swoim prywatnym jachtem. W tym samym roku ukończył studia na ASG i został awansowany do stopnia majora, a następnie przeniesiony do Warszawy, gdzie służył jako oficer sztabowy, m.in. przygotowując plany inwazji wojsk Układu Warszawskiego na Czechosłowację.

Współpracę z CIA Ryszard Kukliński nawiązał na początku lat 70. Przekazywał informacje mogące zaszkodzić ZSRR, zdobywał tajne dokumenty dotyczące m.in. użycia przez ZSRR broni nuklearnej oraz planów wprowadzenia w Polsce stanu wojennego. Zagrożony dekonspiracją uciekł wraz z rodziną do USA tuż przed wydarzeniami 13 grudnia 1981. W 1984 został skazany na karę śmierci przez są wojskowy w Warszawie, jednak kilka lat później wyrok ten złagodzono do 25 lat pozbawienia wolności. W 1995 wyrok uchylono. W 1997 śledztwo umorzono.

Ocena postaci Ryszarda Kuklińskiego nadal budzi kontrowersje i emocje. Zarówno wśród publicystów jak i opinii publicznej w Polsce. Wśród zarzutów wymieniane jest złamanie przysięgi wojskowej oraz narażenie infrastruktury kraju i polskich sił zbrojnych na większe straty podczas ewentualnej wojny.

Był wielokrotnie odznaczany, m.in. Krzyżem Kawalerskim Odrodzenia Polski, Srebrnym Krzyżem Zasługi oraz wieloma medalami. Jako pierwszy został także odznaczony  Distinguished Intelligence Medal – wysokim odznaczeniem CIA, które dotąd było przyznawane jedynie obywatelom Stanów Zjednoczonych.

Prezydent RP Andrzej Duda postanowieniem z dnia 2 września 2016 roku mianował pośmiertnie Ryszarda Kuklińskiego na stopień generała brygady. Akt nominacji w dniu Narodowego Święta Niepodległości 11 listopada 2016 odebrał Filip Frąckowiak, dyrektor Izby Pamięci Pułkownika Ryszarda Kuklińskiego.

Ryszard Kukliński zmarł 11 lutego 2004 w miejscowości Tampa, Floryda, Stany Zjednoczone najprawdopodobniej w skutek udaru. W 2014 roku powstał oparty na jego biografii film zatytułowany „Jack Strong” w reżyserii Władysława Pasikowskiego. W rolę Ryszarda Kuklińskiego wcielił się Marcin Dorociński.

Agencja Informacyjna

 

Agencja InformacyjnaGospodarka /now/ 11.06.2020

By PolishGov – https://commons.wikimedia.org/wiki/File:17_Kuklinski_Army_ID_-_Flickr_-_The_Central_Intelligence_Agency.jpg, Domena publiczna, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=405855