162 rocznica urodzin Alfonsa Muchy

Alfons Maria Mucha był wybitnym czeskim ilustratorem i malarzem, przedstawicielem secesji i fin de siecle’u. Autor czechosłowackiego godła państwowego. 24 lipca mija 162 rocznica jego urodzin.

Alfons Maria Mucha urodził się 24 lipca 1860 roku w Iwanczycach, na południu Moraw. Był synem urzędnika sądowego. Od najmłodszych lat rysował wszystkim i na wszystkim, co wpadło w ręce przyszłego artysty. Malowanie było jego najważniejszym celem, do którego uparcie dążył. Większą część życia spędził za granicą, w Wiedniu, Monachium i Paryżu, gdzie osiedlił się na dłużej. Akademię Sztuk Pięknych ukończył w Monachium, ponieważ nie został przyjęty na Akademię Praską. W wieku lat 19 otrzymał pierwszą pracę, został twórcą scenografii  w wiedeńskim teatrze. W kolejnych latach wykonywał wiele różnych prac, często niezwiązanych w żaden sposób ze sztuką. Zwrotem w jego artystycznej karierze okazał się plakat teatralny z 1894 roku do sztuki „Gismonda” Victoriena Sardou. W sztuce grała Sarah Bernhardt, która była wówczas u szczytu sławy. Jej zachwyt pracą młodego artysty zaowocował sześcioletnim kontraktem. Współpraca ze znaną aktorką przyniosła malarzowi wielki rozgłos na całym świecie. Od tego momentu tworzył głównie na zamówienie. Spod jego ręki wychodziły plakaty, okładki, tytuły czasopism, jak również kalendarze. Alfons Mucha miał w tym okresie również dwie indywidualne wystawy w Paryżu, w Galerie de la Bodiniere oraz w Salonie Stu w galerii La Plume. To był początek narodzin słynnego „le style Mucha”.

Poza malarstwem i grafiką Alfons Mucha zajmował się jeszcze projektowaniem biżuterii, dekoracji, kostiumów, a także rzeźbą. W 1900 roku na światowej wystawie w Paryżu otrzymał nawet brązowy medal za rzeźbę „Natura”.

W 1904 roku Alfons Mucha wyruszył do Nowego Jorku. Otrzymywał tam wiele intratnych zamówień. W Stanach Zjednoczonych dostał także posadę w chicagowskim Instytucie Sztuki. W 1906 roku Alfons poznał młodziutką Czeszkę, która zgłosiła się do jego pracowni na lekcje rysunku. Marie Chytilovà, zdrobniale Maruška, została jego żoną, a artysta sam zaprojektował pierścionek zaręczynowy. Po kilkunastu latach w 1913 roku małżonkowie wraz z córką powrócili do ojczystych Czech.

Jednym z artystycznych marzeń Alfonsa Muchy było stworzenie panoramicznej historii Słowian. „Epopeja Słowiańska” była cyklem 20 monumentalnych płócien, które powstawały w latach 1912-1926. Czesi nie przyjęli najlepiej dzieła artysty, uważając go bardziej za Francuza niż swojego rodaka.

Mimo wybuchu I wojny artysta nadal pracował. Stworzył m.in. witraż w katedrze św. Wita w Pradze. Po wkroczeniu w 1939 roku niemieckiej armii na teren Czechosłowacji, 79-letni Alfons Mucha, który działał dla praskiej społeczności żydowskiej, został zatrzymany i przesłuchiwany przez Gestapo. Zmarł 15 lipca 1939 roku. Władze niemieckie wydały zakaz uczestniczenia w pogrzebie, co nie przeszkodziło setkom tysięcy osób pożegnać artystę. Jego ostatnim, nieukończonym dziełem był tryptyk Wiek rozumuWiek mądrości i Wiek miłości , który artysta rozpoczął w 1936 roku.

Styl Muchy – „le style Mucha”  – powstawał na drodze ewolucji z tworzonych na zlecenie ilustracji do książek, kalendarzy, różnych czasopism. Alfons Mucha opierał się wpływom różnych stylów – Art Nouveau czy symbolizmowi. Nie do końca mu się jednak udało. Sam artysta uważał, że jego prace czerpią głównie z tradycyjnej sztuki jego ukochanej ojczyzny Czech. Cechy charakterystyczne, widoczne w pracach artysty, to piękne wystylizowane postacie kobiet, które otoczone są kwiatami i arabeskami. Jego linia jest miękka, płynna, a kolory ciepłe. Alfons Mucha w mistrzowski sposób łączył współczesność z motywami bizantyjskimi.

Agencja Informacyjna

Agencja InformacyjnaKultura /now/ akt. 14.07.2022