130. rocznica urodzin Królowej Kryminałów

 

Agatha Christie była jedną z najsłynniejszych brytyjskich pisarek, której dorobek literacki obejmuje kilkadziesiąt powieści kryminalnych i sensacyjnych, zbiory opowiadań, a także kilka powieści romantycznych. Twórczyni legendarnego Herkules’a Poirot. 15 września 2020 roku mija 130 lat od narodzin Królowej Kryminałów.

Agatha Mary Clarissa Miller Christie urodziła się 15 września 1890 roku w Torquay jako trzecie dziecko Clary i Fryderyka  Millerów. Przyszła pisarka od 11 roku życia podejmowała nauki na różnych pensjach w Paryżu. Zdobywała tradycyjne wykształcenie,, a także uczyła się rysunku, muzyki i śpiewu. W 1912 roku na jednym z bali Agatha Miller poznała swojego przyszłego męża, pułkownika Archibalda Christie. Pobrali się dwa lata później, a w 1919 roku przyszła na świat ich córka Rosalind Hicks.

Podczas I wojny światowej Agatha Christie pracowała w szpitalu, a także jako technik farmaceutyczny. To drugie zajęcie przyniosło jej, wykorzystywaną później w powieściach, ogromną wiedzę na temat trucizn.

Pierwszą książkę, „Tajemnicza historia w Styles”, Agatha Christie wydała w 1920 roku. Tak właśnie powstał ponadczasowy bohater większości jej powieści, belgijski detektyw Herkules Poirot.

Rok 1926 był dla pisarki niezwykle trudny. Zła sytuacja rodzinna, kłótnia z mężem oraz śmierć matki pchnęły ją do wykonania nietypowego kroku. Agatha Christie zniknęła na dziesięć dni. Ukrywała się  w hotelu, gdzie zameldowana była pod fałszywym nazwiskiem. Zachowanie to wywołało skandal zwracając uwagę prasy. Po dwóch latach od tego wydarzenia Agatha rozwiodła się z mężem i przeniosła się na Wyspy Kanaryjskie. Niedługo potem pisarka udała się w podróż na Bliski Wschód słynnym Orient Expressem. Podróż ta zaowocowała powieścią „Morderstwo w Orient Expressie”. Podróż przyniosła również zmiany w życiu prywatnym Agathy Christie. Na Bliskim Wschodzie poznała młodszego o 14 lat archeologa, którego poślubiła w 1930 roku. Wraz z drugim mężem jeździła na wykopaliska do Iraku i Syrii.

W 1930 roku pisarka dołączyła do Klubu Detektywów, który zrzeszał autorów powieści kryminalnych takich jak Dorothy L. Sayers czy Gilbert Keith Chesterton. Wspólnie z innymi członkami stowarzyszenia napisała powieść „He Floating Admiral”.

Podczas II wojny światowej Agatha Christie podjęła pracę ochotniczą w przyszpitalnej aptece. Opublikowała także antynazistowski utwór „N czy M’. Po wojnie, w 1947 roku, poproszona przez samą królową matkę, napisała słuchowisko radiowe „Trzy ślepe myszki”.

W 1950 roku Agathę Christie przyjęto do Londyńskiej Akademii Nauk, a wkrótce po tym dostała w Stanach Zjednoczonych główną nagrodę dla najlepszego pisarza literatury detektywistycznej.

Agatha Christie sprzeciwiła się zasadom sformułowanym przez członka Klubu Detektywów, co spowodowało, ze na krótko została usunięta z jego szeregów. Do zasad, z którymi nie zgadzała się pisarka, należała reguła ratio, wykluczająca ingerencję sił nadprzyrodzonych  w akcje powieści. Agatha nie zgadzała się również z zasadą niedozwolonego utożsamiania mordercy z detektywem czy narratorem. Sytuacja zmieniła się  w 1958 roku, kiedy to przewodnicząca Klubu, Dorothy L. Sayers złożyła dymisję. Christie zajęła jej miejsce i przejęła obowiązki.

W 1971 roku Agatha Christie otrzymała Order Imperium Brytyjskiego. Cztery lata później wydała swoją ostatnia powieść o dochodzeniach Herkulesa Poirot zatytułowaną „Kurtyna”. Pisarka zmarła 12 stycznia 1976 roku z przyczyn naturalnych, w swoim domu Winterbrook House miejscowości Wallingford w Wielkiej Brytanii.

Agatha Christie wydała ponad 90 powieści oraz sztuk teatralnych. Jej książki wydano w ponad miliardzie egzemplarzy w języku angielskim, a także ponad miliard przetłumaczonych na 45 innych języków. Pod pseudonimem Mary Westmacott wydała kilka powieści romantycznych, które również cieszyły się popularnością. Stworzyła dwie z najsłynniejszych postaci detektywistycznych, belgijskiego detektywa Herkulesa Poirot, a także starszą panią, detektyw-amator Pannę Marple. Jako pisarka wniosła wiele nowych rozwiązań w tradycyjną sztukę pisania kryminałów.

Wiele z powieści Agathy Christie został zekranizowanych, czasem wielokrotnie. Na podstawie jej powieści powstało również wiele seriali telewizyjnych i słuchowisk radiowych.

Agencja Informacyjna

 

Agencja InformacyjnaKultura / now / 14.09.2020